توافق ایران و عربستان و شکل گیری نظم نوین منطقه ای

خبرگزاری قدس(قدسنا)، شب گذشته خبر توافق ایران و عربستان با میانجی گری چین شاید یکی از مهمترین خبرها در عرصه بین المللی بود که رسانه ها به آن پرداختند. دکتر علیرضا عرب عضو کمیسیون سیاسی جمعیت دفاع از ملت فلسطین، طی تحلیلی کوتاه  با بیان اینکه "برقراری روابط ایران و سعودی با میانجیگری چین را باید نقطه عطفی مهم در عرصه تحولات منطقه غرب آسیا ارزیابی کرد " نوشت:

معانی این توافق عبارتند از :

الف-نظم نوین منطقه ای خلاف خواست آمریکا و اسرائیل در حال شکل گیری است:

با تغییر توجه و تمرکز آمریکا از منطقه غرب آسیا به آسیای شرقی و اوکراین، چین درصدد پر کردن خلاء اما به نحوی متفاوت و بسیار معنا دار برآمده است.  چین خلاف آمریکا، بر همگرایی سازنده( نه تقابل مخرب)  میان قدرت های منطقه تاکید دارد.

 این رویکرد چند جانبه گرا ، سازنده و همگرا می تواند در آینده منازعات منطقه ای را کاهش دهد و ثبات و آرامش را افزایش دهد.

ب- نتانیاهو قاطعانه اصلی ترین هدف دولت راستگرایش را  مقابله همه جانبه با ایران هسته ای قرارداده است.

هدف دوم دولت راستگرای اسرائیل نیز "عادی سازی با سعودی" اعلام شده است و نتانیاهو آن را مصداق " تغییر کوانتمی" در عرصه تحولات منطقه و در راستای مبارزه هر چه موثر تر با ایران محسوب می کند.

لذا برقراری روابط ایران و سعودی با وساطت چین، تا اینجا برنامه ای نتانیاهو را بر هم ریخته است.

تا کنون ستون فقرات عادی سازی اسرائیل با کشورهای عربی منطقه که همان عادی سازی با سعودی است، شکل نگرفته  و با برقراری روابط سعودی با ایران نیز دورتر از قبل به نظر می رسد.

لازم به ذکر است یکی از شروط اصلی سعودی ها برای عادی سازی روابط با اسرائیل ، پایبندی رژیم صهیونیستی به طرح صلح عربی (ارائه شده توسط ولیعهد وقت عربستان عبدالله در بیروت 2002م) است که با توجه به روی کار آمدن راستگراترین و افراطی ترین دولت در اسرائیل بعید است محقق شود.

 لذا احتمال سست شدن و حتی بازگشت فرایند عادی سازی اسرائیل با کشورهای عربی، بیش از پیش افزایش یافته است.

 اتحاد اسرائیل با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس جهت فشار بر ایران شکل نگرفت.

ج- از جانبی دیگر با توجه به ماهیت راستگرا و افراطی دولت ائتلافی جدید نتانیاهو،  افزایش تنش در کرانه باختری و قدس و مناطق 48 با فلسطینیان به نحو روز افزونی به ویژه در ماه مبارک رمضان و عید پسح یهودیان در آوریل و می 2023م افزایش خواهد یافت.

با توجه عقیم ماندن تلاش های اسرائیل جهت عادی سازی با سعودی، اکنون سعودی ها نیز از  انگیزه بالایی جهت آرامسازی صحنه فلسطین برخوردار نخواهند بود.