با آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، غرب تصمیم گرفت روسیه را تحریم کند و تقریبا از روز اول جنگ تا کنون روزی نیست که امریکا و هم پیمانان اروپایی او تحریم هایی علیه روسیه اعلام نکرده باشد. البته اروپا که همسایه روسیه اند و منافع مشترک زیادی با آن دارند در این زمینه از امریکا تبعیت کرده و تحریم های کمتری علیه روسیه اعلام کرده است. این رفتار غرب که از چند دهه پیش آغاز شده، تقریبا به یک رویه و اعتیاد رفتاری تبدیل شده و غرب پس از سلطه سیاسی، اقتصادی و پولی بر جهان از طریق نهاد سازی وسیع در این زمینه، تحریم را به صرفه ترین سلاح برای مقابله با مخالفین خود می داند. اما غرب با تحریم روسیه به عنوان یک قدرت بزرگ جهانی با نتایج متفاوتی تاکنون روبرو شده است و میزان تاثیر متقابل تحریمها بر غرب کمتر از روسیه نیست و این یعنی به چالش کشیده شدن این سلاح برنده غربی است. برای بررسی این فرضیه به چند نکته مشخص می پردازیم:
۱- قیمت نفت با آغاز جنگ اوکراین افزایش چشمگیری پیدا کرد و از ۱۲۰ دلار گذشت. جالبه بدانیم که تحریم های اعلامی امریکا تاکنون برای دوری از افزایش قیمت نفت، صادرات نفت روسیا را تحریم نکرده اما از انجا که روسیه یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان است و روزانه ۱۲ میلیون بشگه نفت صادر می کند و با کاهش عرصه می تواند بر بازار تاثیر بگذارد، بازار آرام و قرار ندارد و قیمت نفت همچنان در حال افزایش است. این افزایش تاکنون قیمت یک لیتر بنزین در اتحادیه اروپا را نزدیک به دو یورو افزایش داده است و حتی در امریکا که در زمینه نفت خودکفا است قیمت گالن بنزین افزایش بی سابقه داشته است و نارضایتی گسترده ای در کشورهای تحریم کننده پدید آورده است.
۲- قیمت یک متر مربع گاز در بازار جهانی در هفته اول جنگ اوکراین بیش از ۵۰% افزایش پیدا کرده است. اگر بدانیم که ۴۰% در صد گاز اروپا از روسیه تامین می شود می فهمیم چرا این افزایش اتفاق افتاده است. جالب اینجاست که امریکا گاز روسیه را تحریم نکرده و در حذف روسیه از نظام مالی سویفت حواله پول نفت و گاز را به روسیه استثنا کرده است تا در این زمینه نوسانی پدید نیاید، اما جایگاه روسیه به عنوان صادرکننده اول گاز در جهان این جهش در قیمت گاز را پدید آورد. امریکا از قبل از جنگ اعلام کرده بود که وابستگی کشورهای اروپا به گاز روسیه برای ناتو یک مشکلی استراتژیک است که باید به سرعت تغییر کند اما چگونه؟ امریکا از امیر قطر دعوت کرد و از ایشان خواست تا جایگزین روسیه در تامین گاز اروپا باشد ولی قطر اعلام کرد که چنین ظرفیتی در حال حاضر ندارد و تولید خود را به شرق آسیا پیش فروش کرده است. ایران به عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز در جهان نیز به علت تحریم های غرب در حال حاضر چنین توانی ندارد و اگر هم گفتگوهای در وین میان ایران و ۵+۱ به نتیجه برسد و تحریم های غربی از ایران برداشته شود تنها با سرمایه گذاری کلان خارجی می تواند این کار را در چند سال آینده به نتیجه برساند.
۳- قیمت المنیوم، روی، و طلا و بسیاری از فلزات و معادن دیگر از آغاز جنگ اوکراین به صورت جهشی بالا رفته و از کنترل خارج شد. اگر بدانیم که روسیه تامین کننده ۳۰% معادن جهان است نگرانی در این بازار را درک می کنیم. البته اقدام روسیه در تبدیل بیش از ششصد میلیارد دلار به طلا و عدم اطمینان کشورهای جهان به دلار به علت موج تورم جهانی احتمالی و کاهش ارزش خرید دلار مزید بر علت شد و بازار معادن را همچنان با تلاطم مواجه ساخته است.
۴- آنچه مسلم است شرایط ناشی از تحریم غرب را همانند روسیه با مشکلاتی مواجه ساخته است و ماشین صنعتی غرب که بر واردات مواد اولیه از خارج استوار است اکنون با مشکل مواجه شده است . اگر این را نیز اضافه کنیم که ماشین غرب بدون انرژی قادر به چرخیدن نیست پس غرب اکنون با این افزایش قیمت ها با بحران جدی روبرو شده است. تورم بیش از حد برای غرب یک بحران نیست بلکه اقتصاد را با رکود مواجه می کند و می تواند غرب را با بحرانی عمیق روبرو سازد. طبق اظهارات کارشناسان غربی اگر قیمت نفت به ۱۵۰ دلار برسد ممکن است غرب با بحرانی عمیقتر از بحران ۲۰۰۸ روبرو شود. خیلی ها معتقدند تاکنون بحران شروع نشده چرا که غرب و بسیاری از کشورها شروع به استفاده از ذخایر نفتی و گازی خود کرده و این اقدام فشار بر بازار را کاهش می دهد و لی زمانیکه این ذخایر ته بکشد و غرب شروع به تامین نیاز روزانه و ترمیم ذخایر استراتژیک بپردازد شوک اصلی آنجا اتفاق خواهد افتاد.
۵- روسیه و اوکراین از مهمترین تولید کنندگان گندم اند و این دو کشور به تنهایی یک چهارم گندم جهان را تامین می کنند، همچنین بخش مهمی از دانه های روغنی از جمله دانه های روغنی آفتاب گردان و بسیاری از گیاهان پر مصرف جهان توسط دو کشور در حال جنگ تامین می شود و از زمانیکه جنگ شروع شده قیمت هر تن گندم از ۲۵۰ دلار به ۳۷۷ دلار افزایش پیدا کرده و این افزایش، بودجه وارد کنندگان گندم را تحت فشار قرار داده است. کشورهای غرب آسیا و شمال افریقا از واردکنندگان گندم اوکراین هستند و اگر کشورهای نفتی به علت افزایش قیمت نفت قادر به عبور از افزایش قیمت گندم هستند قطعا کشورهای غیر نفتی قادر به تامین این بودجه ها نیستند و این مساله مکشورهای بسیاری را با بحرانهای جدید مواجه خواهد ساخت. کشورهایی مانند مصر، ترکیه، اندونزی، و بنگلادش از بزرگترین واردکنندگان گندم از اوکراین و روسیه هستند. همچنین اروپا ۴۰% کود شیمیایی خود را از روسیه وارد می کند و اگر اروپا نتواند این کود را تامین کند قطعا با بحران کاهش تولید و تامین مواد غذایی مورد نیاز مواجه خواهد شد.
غربی ها که اکنون با تقدیم سلاح به اوکراین تلاش می کند بیشترین ضربات را به روسیه وارد کنند و روسیه را در باتلاق اوکران گیر بیاندازند ممکن است به زودی اوکراین را تحت فشار قرار دهند تا شرایط روسیه را قبول کند و جنگ را متوقف سازد. غرب اگر به این نقطه ای برسد که باید بین منافع اقتصادی خود و منافع اوکراین انتخاب کند شکی نیست که اوکراین را قربانی خود خواهد کرد و دوری از بحران رکود اقتصادی را بر خواهد گزید.
شکی نیست که غرب در تحریم روسیه دچار اشتباه محاسبه شده است و به اعتراف غرب همانطور که اقتصاد روسیه زیر فشار تحریم آسیب خواهد دید، اقتصاد غرب نیز زیر بار تورم نگران رکود است. اقتصاد غرب بر خلاف اقتصادهای کشورهای در حال توسعه تا حد محدودی می تواند تورم را تحمل کند و اگر فشار تورم از آستانه تحمل عبور کند این اقتصاد با بحران و فروپاشی بخشهایی از آن مواجه خواهد شد. اولین قربانیان احتمالی غربی به ترتیب ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و یونان خواهد بود. همچنین بالا بودن قیمت نفت برای اقتصاد امریکا پذیرفته و قابل تحمل نیست. بحران غرب از هم اکنون آغاز شده هرچند غرب آبروداری می کند و تلاش دارد آن را پنهان کند. گفته امانوئیل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در تلویزیون ملی این کشور اینکه جنگ اوکراین و تحریم های روسیه عواقبی دارد قطعی است که مردم باید منتظر اثرات آن باشند به ویژه در زمینه بیکاری و تورم. قطعیت تاکیدات امریکا برحمله روسیه به اوکراین و اعلام چند تاریخ برای آغاز آن ترفندی بود که امریکا می خواست روسیه را به سمت بحران هل دهد. اگر روسیه حمله نکند امریکا از ضعف و ناتوانی روسیه مطمئن می شود و اوکراین را ضمیمه ناتو می سازد و با نزدیک شدن به مرزهای روسیه حلقه محاصره این کشور را تنگتر می کند و اگر روسیه به اوکراین حمله کند که کرد این کشور را با تحریم های کمر شکن روبرو سازد و به عنوان یک رقیب تضعیف کند. این پیش بینی امریکا این بار اشتباه از آب در آمد تحریم ها کارکرد دو گانه پیدا کرد
صفحات اجتماعی
اینستاگرام تلگرام توییتر آر اس اس