سه قدرت اصلی غرب
آسیا و تعارضات آنها

به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا)، «حسین رویوران» کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با قدسنا در ارتباط با تحولات اخیر در منطقه به ویژه در موضوع سیگنال های رد و بدل شده میان ترکیه و عربستان سعودی در زمینه تقویت روابط دوجانبه صحبت کرد.

وی در پاسخ به این سوال که  چه قدرت هایی در منطقه غرب آسیا وجود دارند و چه تعاملاتی بین آنها برقرار است و تحولات اخیر را چگونه  ارزیابی می کنید؟ ، گفت:  در غرب جهان اسلام سه قدرت سیاسی وجود دارند، که عبارتند از ایران، ترکیه و عربستان سعودی. این سه قدرت در چند دهه اخیر به دنبال افزایش توان ونفوذ خود بوده و هستند.

ایران از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران با بستر شیعی و با نگاه وحدت اسلامی بدنبال ایجاد محور مقاومت بر پایه تضاد با رژیم صهیونیستی است.

ترکیه از زمان به قدرت رسیدن اردوغان وحزب عدالت و توسعه بر دو پایه وابستگی به غرب و تفکر اخوانی بدنبال کسب نفوذ در منطقه است. ترکیه عضو ناتو است و در بسیاری از رفتارهای سیاسی با آمریکا کاملا هماهنگ است. پایه مذهبی تفکر نئو عثمانی حاکم بر ترکیه کنونی، مذهب حنفی است که ظرفیت  تعامل با سنی های فقاهتی مذاهب اربعه را دارد.

 در مقابل عربستان سعودی یک قدرت منطقه ای است که کاملا به آمریکا وابسته است و بدلیل اینکه سرزمین حجاز مهد اسلام بوده و حرمین شریفین در این کشور است جاه طلبی هایی را در جهان اسلام دنبال می کند. این تلاش برای کسب نفوذ بر پایه اسلام سلفی وهابی و حمایت های غربی دنبال می شود.

تعامل میان این سه قدرت منطقه ای اسلامی کم و بیش بیانگر شرایط منطقه است، ایران یک کشور کاملا مستقل و خارج از اراده غرب بوده و گاه در تعامل با ترکیه قرار گرفته است. مانند فرایند آستانه در ارتباط سوریه.

دو قدرت دیگر یعنی ترکیه و عربستان سعودی در یک چارچوب رقابتی در منطقه عمل می کنند ولی در سوریه شاهد بودیم که آمریکا با استفاده از وابستگی آنها به خودش ریاض و آنکارا را در یک جبهه واحد کنار هم قرار داد.

در حال حاضر با روی کار آمدن بایدن این دو قدرت سنی، احساس نگرانی می کنند. بایدن اعلام کرده که درباره پرونده حقوق بشر عربستان سعودی کوتاه نمی آید و جنگ یمن باید پایان یابد  و احتمالا سرمایه گذاری عربستان بر ترامپ در انتخابات نیز فراموش نخواهد شد.

 تیم بایدن همچنین اعلام کردند که جاه طلبی های ترکیه نسبت به یونان و ارمنستان مسیحی برای آمریکا قابل قبول نیست و ترکیه در چارچوب حجم طبیعی خودش باید محدود گردد.

اقدامات اخیر ترکیه و عربستان نشان از نوعی نگرانی از دوره بایدن است، گفتگوهای اخیر رئیس سازمان اطلاعاتی امنیتی ترکیه (میت) با همتای اسرائیلی و نیز دیدار محمد بن سلمان با نتانیاهو در نیوم نشان می دهد که این دو قدرت از طریق همکاری با اسرائیل تلاش دارند که فشارهای دوره بایدن را سر بگذارنند.

از این رو معتقدم که در آینده نه چندان دور نوعی همکاری میان ترکیه اردوغانی اخوانی با عربستان وهابی تکفیری صورت خواهد گرفت و این همکاری می تواند تهدیدات علیه ایران و محور مقاومت را افزایش دهد.

انتهای پیام/م.ت/