قطعنامه 2401 تلاش امریکا برای گشودن جبهه جدید علیه دولت سوریه

گروه تحلیل و تفسیر خبرگزاری قدس (قدسنا): شورای امنیت سازمان ملل متحد سرانجام  قطعنامه 2401 در باره برقرار آتش بس در سوریه را تصویب کرد. این قطعنامه پس از دوبار تعویق در روز شنبه با رای مثبت همه اعضای دائم و غیر دائم شورای امنیت مصوب شد.

در باره این قطعنامه نکاتی یادآوری می شود:

-    ارائه دهندگان پیش نویس این قطعنامه کویت و سوئد بودند اما برخی اعضا خصوصا روسیه به دلیل وجود برخی ابهامات مانند؛ مشخص نبودن جغرافیای آتش بس، فراگیری و ضمانت های اجرایی آن، خواستار اصلاح بودند. علت دو بار تعویق در برگزاری نشست شورای امنیت نیز همین ابهامات بود.

-    مدت زمان آتش بس بر اساس قطعنامه 2401 از 72 ساعت پس از تصویب به مدت 30 روز خواهد بود. البته ظرف 48 ساعت پس از تصویب اقدامات اولیه برای خروج مجروحان از غوطه شرقی و تحویل کمک های بشر دوستانه از معبرهای تعیین شده شروع خواهد شد.

-    هدف آتش بس ایجاد امکان دسترسی های بشر دوستانه برای آن بخش از منطقه غوطه شرقی است که در کنترل گروه های تروریستی قرار داشته و در حال حاضر توسط ارتش سوریه در محاصره قرار دارند. استیفان دمیستورا نماینده دبیر کل سازمان ملل متحد در امور سوریه با توجه به هدف اعلامی قطعنامه 2401 تاکید دارد که با تصویب و بر قراری آتش بس، باید امکان دسترسی سریع و بدون مانع به غوطه شرقی فراهم شود.

-    جغرافیای آتش بس برخی از نقاط سوریه با تاکید ارائه دهندگان و خصوصا امریکا و انگلیس و فرانسه در غوطه شرقی است. غوطه شرقی در حاشیه دمشق قرار دارد و این امکان را به تروریست ها می دهد که با حملات تروریستی و خمپاره ای دمشق را هدف قرار داده و امنیت پایتخت را به طور جدی مورد تهدید قرار دهند.

-    حیطه طرف های مشمول آتش بس در آغاز همه گروه های معارض را در بر می گرفت اما دولت روسیه اصرار داشت گروه های تروریستی داعش و جبهه النصره و سایر گروه های وابسته به القاعده از آن استثناء شوند. نهایتا قطعنامه بر اساس ملاحظات دولت روسیه تدوین و تصویب شد.

-    این سی امین قطعنامه شورای امنیت درباره سوریه از زمان شروع بحران تروریستی در این کشور از سال 2011 است. کلیه قطعنامه های قبلی از سوی تروریست ها و رژیم های حامی آنها بنوعی نادیده گرفته شده اند. به نظر می رسد همان سرنوشت در انتظار قطعنامه 2401 نیز باشد. اقدام گروه های تروریستی حاضر در غوطه شرقی به حملات خمپاره ای علیه دمشق ساعتی پس از تصویب آن در همین راستا قابل تفسیر است.

-     هدف امریکا از اصرار بر تصویب این قطعنامه در واقع نوعی مشروعیت بخشی به حضورغیرقانونی نظامیان امریکا در سوریه از طریق استمرار بحران تروریستی در این کشوراست. امریکا در شرق سوریه پایگاه های متعددی به بهانه جنگ علیه تروریسم و حمایت از نیروهای دموکراتیک سوریه ایجاد کرده است. در حال حاضر دولت سوریه با کمک متحدین خود توانسته حدود 80% کشور را از اشغال تروریست ها آزاد کند. تحولات میدانی نیز نشان می دهد که این موفقیت ها استمرار خواهد داشت. یعنی تحولات میدانی به سمتی پیش می رود که مطلوب امریکا و متحدینش مانند رژیم صهیونیستی نیست.

-    آیا این قطعنامه می تواند مستمسکی برای اقدامات نظامی امریکا علیه دولت سوریه آنگونه که در اظهارات پس از رای گیری، نماینده امریکا دیده می شود؛ قرار گیرد؟  نیکی هیلی تاکید کرد که شورای امنیت باید بر دولت سوریه و متحدینش برای پایبندی بر مفاد این آتش بس فشار آورد. به نظر می رسد که امریکا این امکان را هم بنوعی در نظر دارد. بر همین اساس واسیلی نیجینزیا نماینده دولت روسیه نسبت به سخنان هیلی شدیدا واکنش نشان داد و تاکید کرد روسیه هرگونه تفسیر به رای امریکایی از متن قطعنامه را نخواهد پذیرفت. با توجه به اینکه هدف اصلی امریکا از آتش بس؛ یعنی حفظ شرایط موجود در غوطه شرقی یعنی اهرم فشار بر پایتخت سوریه است و تقویت ترویست ها در این منطقه، با اهداف روسیه که حفظ دولت قانونی سوریه و مقابله با نفوذ امریکا در آن است، در تضاد آشکار است؛ به نظر می رسد اقدام نظامی امریکا علیه دولت سوریه در آینده هزینه های سنگینی در پی داشته باشد.

-    سابقه عملکرد تروریست ها و حامیان آن نشان داده که این قطعنامه نیز سرنوشتی مشابه دیگر قطعنامه ها در باره سوریه خواهد داشت و هدف اصلی آن هم خرید زمان و پیچیده تر کردن شرایط در سوریه است . گروه های تروریستی و حامیان آن تمامی قطعنامه های گذشته را نقض کرده و مانع از اجرای درست آنها شده اند.

-    تحلیلگران معتقدند این قطعنامه هر چند با ادبیات فریبای دسترسی بشر دوستانه تنظیم شده است اما افقی جز افزایش جنایت علیه مردم غیر نظامی در غوطه شرقی نخواهد داشت. مردمی که حقیقتا از سوی گروه های تروریستی گروگان گرفته شده اند و از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می کنند. تصاویر هوایی و اطلاعات میدانی حاکی از آن است که تروریست ها بر بام خانه های مردم سنگر بندی کرده و سلاح های سنگین مستقر کرده اند تا جلوی حملات ارتش سوریه را بگیرند.  

-    این آتش بس در زمانی با فشار امریکا در شورای امنیت مطرح شد که ارتش سوریه خود را برای جنگ سرنوشت ساز آماده می کرد. تعداد زیادی از تروریست ها به استان ادلب منتقل شده اند و با توجه به تحولات در مناطق مختلف که با موفقیت ارتش سوریه همراه بوده است، یکسره سازی در ادلب و بخش هایی از حلب و حماء در دستور کار قرار گرفته است. برای انجام عملیات بزرگ در ادلب ضرورت دارد غوطه شرقی از وجود تروریست ها پاکسازی شود. بر همین اساس ارتش سوریه با انتقال زبده ترین نیروها به فرماندهی سرتیپ سهیل حسن غوطه شرقی را در محاصره کامل قرار داد. اقدامی که بشدت امریکا و متحدانش را نگران کرد.

-    دمشق در همه این سال ها از امنیت نسبی برخوردار بوده است. امریکا به این نتیجه رسیده است که جبهه جدیدی از جنگ با دولت سوریه را فعال سازد. بر اساس طرح امریکایی فشار جامعه مدنی خصوصا در دمشق می تواند دولت سوریه با مشکلات جدی روبرو سازد. بر این اساس نا امن سازی دمشق در دستور کار قرار گرفت. حمله هوایی 21 بهمن اسرائیل به دمشق در همین چارچوب انجام گرفت. حمله ای که همزمان با آن حملات تروریست ها از غوطه شرقی دمشق را هدف قرار داد. واکنش دولت سوریه علیه تروریست ها که مردم غیر نظامی را به عنوان سپر انسانی قرار داده اند، با واکنش جامعه مدنی در غرب و سوریه همراه شده و این مسئله می تواند زمینه را برای اقدامات نظامی خارجی در سوریه فراهم سازد. امریکا امیدوار است از فرصت آتش بس زمینه برای گشایش جبهه جدید مهیا شود.  

انتهای پیام/م.ت/22