حقی که نمی توان از آن بازگشت ( بخش اول )

حق بازگشت فلسطینی ها به سرزمینهای اشغالی موضوعی است که در جامعه بین المللی و نیز افکار عمومی جهان جایگاه بسیار مهمی دارد.ملت فلسطین در جهانی که در آن قوانین بسیاری برای دفاع از حقوق بشر و آزادی های فردی انسانها وجود دارد به طرز ناجوانمردانه و غیر انسانی ای از حق مسلم خود محروم است و همچنان به دنبال این حق از دست رفته خود در تلاش و مبارزه است.
آوارگان فلسطینی پس از سالهای طولانی آوارگی و پراکندگی توام با محرومیت و مرارت هنوز در آرزوی بازگشت به میهن خویش هستند.
ما در این سلسله مباحثی که پیرامون حق بازگشت آوارگان فلسطینی به رشته تحریر در می آید به دنبال ارائه گزارشی از وضعیت پناهندگان و آوارگان فلسطینی در کشورهای میزبان و همچنین دفاع مستند از حق بازگشت آوارگان فلسطینی به عنوان حقی قانونی و شناخته شده از نظر منشورها و مقررات بین المللی هستیم.

مقدمه:

در اولین جنگ صهیونیستی در سال 1948، صهیونیست ها 4/77% از اراضی فلسطین را اشغال کردند و بیش از 800هزار فلسطینی را به زور  از دیار خود آواره کردند و این عده به دیگر مناطق فلسطین مانند نوار غزه و کرانه باختری رود اردن پناه بردند. همچنین در پی جنگ 1967 اسرائیل باقی سرزمینهای فلسطین را نیز اشغال کرد که در نتیجه آن شمار زیادی از ساکنان کرانه غربی و نوار غزه به اردن پناه بردند.
در حال حاضر به رغم همه جنگها  و حملات زمینی و هوائی که بر ضد ملت فلسطین انجام شد و می شود و به رغم اشغال سرزمین فلسطین،هنوز هم 88% از ملت فلسطین در این سرزمین و سرزمینهای عربی زندگی می کنند که 46% از این عده هنوز در خاک اصلی فلسطین و 42% نیز در کشورهای عربی اطراف فلسطین یعنی لبنان،سوریه و اردن زندگی می کنند.از 12% باقیمانده حدود نیمی از آنها در دیگر کشورهای عربی و نیز در اروپا و آمریکا به سر می برند.
صهیونیستها در سال 1948 با زور اسلحه ساکنان 530 شهر و روستا و قبیله را آواره و اراضی آنان را اشغال کردند.وسعت این اراضی تقریبا در حدود 92% کل مساحت فلسطین بود.همچنین صهیونیستها برای تسلط بر فلسطین به بیش از 35 کشتار و قتل عام دست زدند.بر طبق آخرین آمارها 95% از روستاهای فلسطینی به سبب عملیات نظامی صهیونیست ها متروکه مانده است.
آوارگان فلسطینی خواهان اجرای قطعنامه 194 هستند که متضمن حق بازگشت آنان است و نیز خواهان اجرای فوری قطعنامه 237 در مورد رانده شدگان فلسطینی هستند که بر اثر اجرای سیاستهای بی پروایانه و زورمدارانه اسرائیل در جهت خالی کردن فلسطین از صاحبان اصلی اش،از بازگشت به سرزمینشان محروم مانده اند.
این در حالی است که در بسیاری از طرحها و راه حلهائی که برای حل مسئله فلسطین و صهیونیسم ارائه شد ،  شکل و مضمونی به کار گرفته می شود که در آن از حل عادلانه مشکل آوارگان فلسطینی بحث می شود اما نه تنها هیچ صحبتی از قطعنامه 194 یا قطعنامه 237 نمی شود بلکه اسرائیل پیشاپیش طرفهای مذاکره و دست اندرکار را ملزم می کند که این حق آوارگان و نیز طرح برپائی دولت مستقل فلسطینی را کنار بگذارند و دست برداشتن از این دو حق را شرط اصلی خود برای پایان دادن به درگیری اعراب و اسرائیل مطرح می کند.این بدان خاطر است که این موضوع مسئولیت حقوقی و اخلاقی اسرائیل را به عنوان یک رژیم غاصب اشغالگر ساقط نماید در حالیکه اساسا مشکل آوارگان فلسطینی برآمده از این رژیم اشغالگر است.
هم اکنون ماجرای آوارگان فلسطینی جوهره اصلی کشمکش اعراب و اسرائیل است که در تمام مراحل این کشمکش نشانی از ماجرای آوارگان وجود ندارد.این ماجرا باید به شیوه ای همه جانبه و عادلانه و از طریق اجرای قوانین بین المللی در مورد حق بازگشت و حق دریافت غرامت حل و فصل شود.این اولین گام در راه برقراری امنیت و ثبات و شرط ضروری برای حل دیگر قضایاست.
در قسمت بعدی این نوشتار به مسئله پناهندگان فلسطینی خواهیم پرداخت.

منبع:کتاب بررسی حق بازگشت فلسطینی ها
نویسنده: می صبحی الخنساء