قرارداد گازی بزرگ رژیم صهیونیستی و مصر در آستانه فروپاشی
العربیالجدید نوشت اختلافات سیاسی و امنیتی بین رژیم صهیونیستی و مصر بر سر نوار غزه و شبه جزیره سینا به اقتصاد نیز ورود کرده و اکنون بزرگترین قرارداد گازی بین تلآویو و قاهره را در آستانه فروپاشی قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) به نقل از تارنمای العربی الجدید، یکی از بزرگترین قراردادهای صادرات گاز طبیعی رژیم صهیونیستی به مصر اکنون در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. ارزش این قرارداد حدود ۳۵ میلیارد دلار و هدف آن انتقال بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب گاز به مصر تا سال ۲۰۴۰ است و اکنون به ابزار فشار سیاسی کابینه بنیامین نتانیاهو بدل شده است.
جناحهای تندرو در فلسطین اشغالی معتقدند ادامه صادرات گاز به مصر به نوعی تقویت اقتصاد قاهره است و این امر مانعی در برابر برنامههای آنان برای فشار بر غزه و جلوگیری از هرگونه مانع در مسیر تهدیدهای مربوط به جابهجایی اجباری ساکنان غزه محسوب میشود. همچنین این جریانها نگران هستند که در آینده قیمت گاز برای اسرائیل عادلانه نباشد.
بر اساس قرارداد مذکور، قرار بود اسرائیل روزانه حدود ۱.۸ میلیارد فوت مکعب گاز صادر کند؛ اما اکنون وارد یک بنبست پیچیده سیاسی و فنی در سرزمین های اشغالی شده است. طبق اعلام منابعی در وزارت نفت مصر، میزان گازی که هماکنون از اسرائیل وارد میشود، بین ۸۵۰ میلیون تا یک میلیارد فوت مکعب در روز است. این حجم بر اساس توافق سال ۲۰۱۹ است که از سال ۲۰۲۰ اجرایی شد. اما رژیم صهیونیستی به تعهدات جدیدی که طبق اصلاحیه قرارداد در ژوئیه ۲۰۲۵ تعیین شد – و شامل افزایش تدریجی صادرات تا رسیدن به سطح ۱.۸ تا ۲ میلیارد فوت مکعب در سال ۲۰۲۶ بود – عمل نکرده است.
بر اساس این گزارش، رژیم صهیونیستی ابتدا این کمبود را به مشکلات فنی نسبت داد و اعلام کرد که این مشکل تا اکتبر (مهر- آبان) برطرف میشود؛ اما بعدها مشخص شد که کابینه نتانیاهو و برخی کمیتههای کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی)، قصد دارند به دلیل اختلافات سیاسی با مصر درباره وضعیت غزه و حضور ارتش مصر در سینا، اجرای مرحله جدید توافق را متوقف کنند و حتی میخواهند درباره قیمتهای آینده گاز دوباره مذاکره کنند.
تمایل مصر برای عقبنشینی از قرارداد گازی با رژیم صهیونیستی
العربی الجدید ادامه داد: در حالی که شرکتهای بهرهبردار میدان گازی «لویاثان» بر اجرای آن اصرار دارند و آن را لازمالاجرا میدانند، نشانههای فراوانی وجود دارد که مصر خود را برای کاهش چشمگیر واردات گاز از اسرائیل آماده میکند؛ تا جایی که احتمال توقف نسبی واردات تا تابستان ۲۰۲۶ وجود دارد.
این گزارش افزود، مصر اخیرا مناقصهای برای خرید سه محموله گاز مایع از بازار فوری برگزار کرده و همزمان برای واردات ۲۰ محموله دیگر از شرکتهای عربستانی، فرانسوی، هلندی و آذربایجانی تا پایان سال توافق کرده است. همچنین قراردادهایی برای واردات حدود ۱۲۵ محموله در سال ۲۰۲۶ منعقد شده تا هرگونه کمبود گاز اسرائیل جبران شود. اکنون مصر به بزرگترین واردکننده گاز طبیعی در خاورمیانه تبدیل شده و برای بهصرفهترین قیمتها قصد دارد مناقصههای ماهانه برگزار کند.
این تحولات در حالی رخ میدهد که ۲ ماه پیش، با بازگشت جریان عادی گاز از میدانهای «تمار» و «لویاثان»، مصر واردات گاز مایع را کاهش داد. همچنین به دلیل کاهش مصرف انرژی در فصل پاییز و افزایش تولید برقآبی ناشی از بالا آمدن سطح رود نیل، نیاز مصر به واردات افزایش نیافت.
حسام عرفات کارشناس انرژی گفت: اسرائیل از نظر حقوقی میتواند بخش متمم قرارداد را بدون پرداخت هیچ جریمهای لغو کند، زیرا این بخش تنها یک «تفاهمنامه غیرالزامآور» است و هنوز اجرایی نشده است. البته این امر به قرارداد اصلی که تا سال ۲۰۳۵ معتبر است و روزانه حدود یک میلیارد فوت مکعب گاز به ارزش ۱۵ میلیارد دلار را شامل میشود، آسیب نمیرساند. این قرارداد در گذشته نیز بارها به دلیل جنگ غزه یا حملات موشکی ایران به «اسرائیل» مختل شده بود.
وی افزود: کابینه نتانیاهو این توافق اقتصادی را به ابزاری سیاسی تبدیل کرده تا حمایت جناح راست افراطی را حفظ و از فشارهای قضایی ناشی از پروندههای فساد و انتقادات امنیتی فرار کند.
از نظر او، راستگرایان اسرائیلی با کارشکنی در قرارداد گاز، به دنبال تداوم فضای جنگ در غزه و ایجاد تنش با مصر هستند تا از آن در سیاست داخلی خود استفاده کنند.
فشار بر کابینه «اسرائیل» برای تداوم قرارداد گازی
عرفات ادامه داد: نتانیاهو نمیتواند صادرات گاز به مصر را به طور کامل متوقف کند، زیرا شرکتهای بینالمللی شریک میدان لویاثان – بهویژه شرکت آمریکایی شِورون – فشار سنگینی بر کابینه رژیم صهیونیستی وارد کردهاند. آنها سرمایهگذاری هنگفتی در این میدان کردهاند و تنها مسیر اقتصادی برای صادرات گاز، شبکه انتقال گاز مصر است. جایگزینهای دیگر یا بسیار پرهزینهاند یا اصلا ظرفیت صادراتی ندارند.
شرکای میدان لویاثان از کابینه اسرائیل خواستهاند تا ۳۰ نوامبر(۹ آذر) موافقت رسمی خود را برای توسعه میدان و ساخت خط لوله زمینی جدید تا مرز مصر اعلام کند. تعلل رژیم صهیونیستی میتواند صادرات گاز را برای چند سال متوقف کند و به سرمایهگذاران خارجی آسیب جدی بزند.
گزارشها همچنین حاکی است که وزیر انرژی آمریکا از این قرارداد حمایت میکند و فشار دیپلماتیک میآورد تا «اسرائیل» به تعهدات خود پایبند بماند؛ زیرا رژیم صهیونیستی در صورت لغو قرارداد، امکان صادرات این حجم گاز به کشورهای دیگر را ندارد و فاقد تأسیسات لازم برای مایعسازی گاز است.
بر اساس این گزارش، یک مقام شرکت گاز مصر نیز گفته که تهدید رژیم صهیونیستی مبنی بر صادرات گاز از مسیر قبرس یا یونان و رساندن آن به اروپا، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. ایجاد چنین شبکهای به حدود ۱۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد و از نظر اقتصادی سود چندانی ندارد.
این مقام میگوید سکوت دولت مصر درباره تهدیدهای اسرائیل عمدی است تا نتانیاهو نتواند از پاسخهای این کشور بهرهبرداری سیاسی کند.
به گفته او، اگر «اسرائیل» واقعا صادرات گاز را قطع کند، دنیا متوجه بیتعهدی تلآویو در اجرای قراردادهای بینالمللی خواهد شد.
وی همچنین یادآور شد که گاز میدانهای «تمار» و «لویاثان» تا سالها پس از کشف، عملا بدون استفاده باقی مانده بود و تنها با قرارداد صادرات به مصر و اردن از سال ۲۰۱۹ امکان بهرهبرداری پیدا کرد. بنابراین «اسرائیل» نمیتواند بهسادگی صادرات را متوقف کند، زیرا بازار جایگزینی برای این حجم گاز ندارد.
مصر و کاهش وابستگی به گاز «اسرائیل»
در همین حال، گزارشها نشان میدهد که در مصر جلسات فشردهای با حضور فرماندهان نظامی، کارشناسان اقتصادی و متخصصان انرژی در جریان است تا راهکارهایی برای کاهش وابستگی به گاز و تامین بودجه اضافی سه میلیارد دلاری لازم برای خرید گاز مایع مورد نیاز کشور تا سال ۲۰۲۶ ارائه دهند.
این برنامهها شامل یافتن جایگزین برای گازی است که از «اسرائیل» به ایستگاههای مایعسازی دُمیاط و ادکو در دلتا میرسید و سپس به اروپا صادر میشد.
مصر همچنین به دنبال انعقاد قراردادهای بلندمدت برای واردات گاز مایع تا سال ۲۰۳۰ و تنوعبخشی به تامینکنندگان انرژی خود است.
انتهای پیام /ی.ح/26