حمله به قطر؛ تقویت همگرایی
منطقه‌ای یا عقب‌رفت عربی

خبرگزاری قدس (قدسنا)، «محمدعلی تخت رونده» کارشناس مسائل غرب آسیا در یادداشتی پیامدهای سلبی و ایجابی ناشی از حمله اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه قطر را مورد بررسی قرار داده است؛

در روزهای اخیر موضوع حمله رژیم صهیونیستی به دوحه قطر که با هدف ترور رهبران جنبش حماس انجام شد به طور گسترده ای در بین رسانه های منطقه‌ای و بین‌المللی بازتاب داشته است؛ ارزیابی این رخداد از چند منظر سلبی و ایجابی قابل توجه است؛
 

▪️1 تزلزل در نگاه عربی به آمریکا؛ سفر اخیر دونالد ترامپ به عربستان سعودی و قطر در شرایطی رخ داد که سران این دو کشور بسیار از این مساله خرسند به نظر می رسیدند. بازگشت ترامپ به آمریکا با جیب های پر از پترودلارهای عربی این نگاه را در بین سران عرب ایجاد کرده بود که امنیت آنها زیر چتر آمریکا تضمین شده و در آینده دچار مشکل امنیتی بارزی نخواهند شد. اما حمله رژیم صهیونیستی به دوحه تا حدود زیادی این نگاه و تفکر اعتماد مطلق به آمریکا رو در بین سران عرب دچار تزلزل کرده است.

▪️2 نگاه واقع بینانه به موضوع؛  بلافاصله پس از حمله به دوحه فضای تحلیلی مملو از گزاره‌هایی درباره بازنگری کشورهای عربی در رویکردهای امنیتی و نظامی خودشون شد. در این باره ذکر دو مساله لازمست با وجود تزلزل ایجاد شده در نگاه اعراب به آمریکا که در بند نخست به آن اشاره شد، باید توجه داشت که در درجه اول روابط اعراب و آمریکا طی چندین دهه شکل گرفته و شاید با صرف چنین تحولی نباید منتظر تغییرات بنیادین در این مساله باشیم. دوم اینکه بر فرض تجدید نظر اعراب در روابط با آمریکا باید توجه داشت که آنها چه گزینه‌های دیگر و یا آلترناتیوهایی دارند که برای تامین امنیت خودشون سراغ آنها بروند. نگاه واقع بینانه به این موضوع می‌تواند روند تحولات آتی را تا حدود زیادی مشخص کند. قابل توجه اینکه گفته می شود در نشست اخیر دوحه کشورهای عربی پیشنهاد مصر در زمینه تشکیل پیمان دفاعی عربی مشابه ناتو را رد کردند!

▪️3 فرصت بهره مندی ایران از فضای جدید منطقه‌ای؛ قطعا و یقینا پس از حمله اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه قطر که در روز روشن رخ داد، شرایط منطقه با گذشته آن قابل قیاس نیست. در اینجا تحرکات بازیگران منطقه‌ای به ویژه جمهوری اسلامی ایران در بهره‌مندی از فضای ایجاد شده بسیار مهم و اساسی به نظر می‌رسد. مساله‌ای که البته با سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به ریاض و دیدار وی با ولیعهد عربستان سعودی و همچنین حضور رئیس جمهور در اجلاس اضطراری دوحه و دیدارهای وی با محمد بن‌سلمان و امیر قطر تا حدودی اجرایی شد اما قطعا رها کردن آن در همین سطح کافی نیست و نیاز به پیگیری جدی دارد.

▪️4 عقب‌رفت جدید عربی؛ اما خطر تحول اخیر در سطح منطقه عقب نشستن بیشتر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در برابر تهدید ناشی از رژیم صهیونیستی است. بر مبنای اطلاعات و داده‌های رسانه‌های غربی به ویژه آمریکایی، دولت ترامپ در موضوع غزه اختیارات کامل رو به نتانیاهو واگذار کرده و از نخست وزیر رژیم صهیونیستی خواسته به هر شیوه‌ای که خودش صلاح می‌داند، موضوع غزه را که به یک معضل حقوق بشری برای واشنگتن تبدیل شده فیصله بدهد و آن را تمام، اینجاست که شاید اعراب منطقه در نتیجه رویکرد و روش تاریخی خود با عقب‌نشستن بیشتر در برابر آمریکا و رژیم صهیونیستی، بار دیگر حفظ کاخ‌های شیشه‌ای را به تقابل هزینه‌دار برابر تل‌آویو ترجیح بدهند، تحولات پس از حمله و مصوبات نشست اخیر سران عربی و اسلامی متاسفانه از اتخاذ همین رویکرد خبر می‌دهد!

​انتهای پیام/م.ت/