امارات در ائتلاف ایران؛ زلزله توافق ایران و عربستان و تجدیدنظر اعراب در رابطه با صهیونیست‌ها

خبرگزاری قدس (قدسنا) / کمال خلف، تحلیلگر جهان عرب

 امارات و بحرین، دو کشور ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس در آگوست 2020 میلادی با امضای توافقنامه صلح ابراهیم با رژیم صهیونیستی تغییری در سیاست های دهه های گذشته خود در زمینه حمایت و کمک به ملت فلسطین ایجاد کردند.

در آن زمان اعتقاد این بود که امارات با این توافق راه خود را برای خواهر بزرگ خود، عربستان سعودی باز کند تا در رویکردی که هسته اصلی اندیشه حکام عرب حاشیه جنوبی خلیج فارس را تشکیل می داد، دیگر کشورها از آن الگوبرداری کنند. در این میان امارات که در باشگاه متحدان عربستان و بحرین بود، هیچ گاه به طور کامل خود را متحد یا همسو با رژیم صهیونیستی نکرد و تأکید کرد، قصد دارد اختلافاتش را با ایران  برطرف کند تا مسیر برای روابط متوازن همچون گذشته باز شود.

علاوه بر این، امارات با وجود تحریم اعمال شده از سوی آمریکا و به طور کلی غرب علیه دمشق، به سمت برقراری رابطه با سوریه شتافت. اعتقاد راسخ امارات این بود، همچون کشور سوئیس در منطقه ای آکنده از درگیری ها و تهدیدات قرار گرفته است.

با وجود تبلیغات سیاسی-رسانه ای هم زمان با امضای توافقنامه ابراهیم که از سوی برخی رسانه های اماراتی علیه مردم فلسطین به راه افتاد و به منزله زیر سؤال بردن کلیت موضوع دفاع از فلسطین بود، امارات بعدها کنترل این وضعیت نابسامان را در اختیار گرفت و بسیاری از تریبون های وابسته به خود را که علیه فلسطین گزارش می کردند، متوقف کرد. ابوظبی در ادامه، گفتمان رسانه ای مطلوبی را در راستای سیاست های موجود در پیش گرفت.

امروز تغییراتی در فضای سیاسی منطقه رخ داده که لازم است کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به فکر تجدیدنظر در سیاست های گذشته باشد. نخستین مورد این تغییرات وضعیت داخلی رژیم صهیونیستی و کشمکش های داخلی میان صهیونیست ها و فلسطینیان است. مقام های رژیم صهیونیستی اعتراف می کنند در سرزمین های اشغالی بحران «اصلاحات قضایی» باعث ایجاد شکاف شدید میان شخصیت های سیاسی و صهیونیست ها شده است و وضعیت فاجعه‌بار به نظر می‌آید.

تندروهای فاشیست کنترل کابینه را به دست گرفته اند و مانند جنایتکاران بین المللی رفتار می کنند، به حدی که آمریکا درباره نحوه برخورد با این وضعیت دچار استیصال و سردرگمی شده است. علاوه بر این، بحران داخلی رژیم صهیونیستی با افزایش اقدامات مقاومت در کرانه باختری همراه شد و باعث حمایت فزاینده جوامع عربی و اسلامی از مردم فلسطین شد.

نخستین سیگنال‌های امارات (در راستای تغییر سیاست هایش) اعلام توقف معاملات خرید سامانه‌های دفاعی از اشغالگران صهیونیست به دلیل اظهارات و اقدامات دو وزیر کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی بود تا بیشتر مواضع اعضای کابینه اش را کنترل ‌کند. به نظر می آید این سیگنال به معنای توقف توسعه روابط امارات با رژیم صهیونیستی باشد. همچنین ممکن است گامی ضروری در ارزیابی جدید امارات از تحولات جاری در منطقه و جهان باشد؛ زیرا اماراتی ها علاقه ای به سرپوش گذاشتن بر رسوایی صهیونیست ها ندارند.

توافق اخیر ایران و عربستان در پکن عامل مهم دیگری در تجدیدنظر امارات در سیاست های گذشته اش به شمار می رود. درست است ابوظبی به طور رسمی از این توافق استقبال کرد و آن را تضمین کننده ثبات و شکوفایی منطقه دانست، اما تصمیم گیرندگان اماراتی به دنبال تقویت مواضع خود در این زمینه هستند. عربستان مسیری را که امارات در راستای توافقنامه ابراهیم رفت، دنبال نکرد و برعکس آن چیزی که انتظار می رفت، تصمیم گرفت سیاست خود را بر مبنای تفاهم با ایران و نزدیک شدن به چین تنظیم کند.

توصیف توافق ایران و عربستان به «زلزله در منطقه» دقیق است، زیرا این توافق به همان اندازه که بیانگر تغییرات ریشه ای با ماهیت راهبردی و تاریخی است، می تواند طراحی آینده منطقه و مراکز قدرت آن را با آشتی میان دو کشور دارای نفوذ بین المللی تغییر دهد.

تردیدی نداریم امارات به طور عمیق و با زبان دیپلماتیک مورد قبولی توافق ایران و عربستان را می نگرد، زیرا این توافق در آینده راه حل بن بست یمن خواهد بود و بر تحولات سیاسی این کشور تأثیر می گذارد. علاوه بر این، همکاری و تفاهم دوجانبه عربستان و ایران بر بسیاری از پرونده‌ها و رویکردهای منطقه ای تأثیر خواهد گذاشت.

توافق صلح ابراهیم دیگر نشان دهنده آینده رویکرد خلیج فارس یا منطقه عربی نیست و در برابر سرعت و وسعت فزاینده تغییرات عمیق و شتابان منطقه و جهان، به حاشیه رانده خواهد شد.

معتقدیم امارات امروز فرصت ارزشمندی دارد، باید از آن استفاده کند و با سیاست های جدیدش از زیر بلیت کابینه فاشیست افراطی رژیم صهیونیستی که در عرصه بین المللی طرد شده و حتی در جامعه خود محکوم است، قرار نگیرد. آنها اکنون باید به جای همکاری با رژیم صهیونیستی به تقویت رویکرد خود در زمینه افزایش تعامل با سوریه، ایران و ترکیه در منطقه و نیز ایجاد مشارکت پویاتر با روسیه و چین بیندیشند در مواضع گذشته خود در زمینه مبارزات مردم فلسطین بر مبنای روابط برادرانه تاریخی میان دو ملت تجدیدنظر کنند.

رهبران ابوظبی نشان داده اند دارای انعطاف پذیری در حرکت و سرعت عمل در اتخاذ تصمیمات مهم در لحظه هستند و درک خوبی از تغییرات در حال وقوع دارند. آنها می توانند منافع خود را با قدرت پیش ببرند و مسیر سیاست های نادرست گذشته خود را به آرامی و پویایی به سیاستی مؤثر در منطقه تغییر دهند.

انتهای پیام/