qodsna.ir qodsna.ir

عراق و افق های روشن
در سایه اصلاحات اساسی

«مهدی شکیبایی*»

 

اتحاد و اتفاق میان احزاب سیاسی عراق برای خارج کردن کشورشان از مشکلات، امیدواری زیادی را ایجاد کرده و به نظر می رسد عراق در حال پوست اندازی است و افق های روشنی پیش روی آن است.

 

دوازده حزب و گروه سیاسی که در حاکمیت سیاسی عراق مشارکت دارند در 19 نوامبر با امضای توافق نامه ای به دولت عراق که البته خود بخشی از آن هستند، فرصت دادند تا اصلاحات لازم را برای برون رفت کشور از بحران انجام دهند. بر اساس این توافق اگر دولت در فرصت داده شده قادر به انجام اصلاحات مورد نظر نشود و یا اقدامات انجام گرفته راضی کننده نباشد، این احزاب و گروه ها از طریق فراکسیون های پارلمانی تلاش خواهند کرد تا با تصویب قوانین لازم زمینه خروج عراق از بحران را فراهم سازند.

 

در این توافق موارد متعددی مطرح شده است که مهمترین آنها 1- اصلاح قانون انتخابات که البته لازمه آن اصلاح قانون اساسی کشور است. 2-اصلاح کمیسیون جدید انتخابات 3- انجام اصلاحات گسترده در کابینه به دور از هر گونه سهم خواهی گروه ها و احزاب سیاسی 4- پاسخگویی به برخی مطالبات مردم که در پروسه اعتراضات مردمی بر آن تاکید شده است مانند ایجاد شغال برای بیکاران و نیز پرداخت کمک هزینه موقت برای تحصیلکرده های بیکار5- بازگرداندن افرادی که به دلایل غیر امنیتی از کار اخراج شده اند اعم از نظامیان و غیره.

 

پیش نویس قانون انتخابات تا حدی آماده شده است و با اصلاحات صورت گرفته و کاهش سن ورود به پارلمان به 25 سال زمینه برای مشارکت بیشتر جوانان در حوزه قانونگذاری مهیا شده است. همچنین بر اساس قانون جدید نمایندگان پارلمان نمی تواند در دستگاه های دولتی مسئولیت مدیریتی اعم از وزارت و یا معاونت و نیز مدیریت ارشد داشته باشند.

 

کمیسون ویژه انتخابات نیز بر اساس پیش نویس تهیه شده از استقلال بسیار زیادی برخوردار شده است و برای کاهش تبعات ناشی از حضور تعداد زیاد اعضاء آن، اعضاء از 38 نفر به هفت نفر کاهش یافته است که نحوه انتخاب آنها هم تغییر یافته است.

 

 

وزارتخانه ها هم اقدام به استخدام جوانان کرده اند که وزارتخانه های بهداشت و نفت در این عرصه پیشتاز هستند. همچنین دستورات لازم برای استخدام مجدد افرادی که به دلایل غیر امنیتی شغل خود را از دست داده اند، صادر شده است. اقدامات برای شناسایی و پرداخت کمک هزینه موقت به تحصیلکرده های بیکار نیز صورت گرفته است.

 

دولت نیز پیشتر دستور کاهش دستمزد وزرا و کارکنان عالی رتبه را صادر کرده بود و دادگاه های عراق نیز برخورد با فساد سازمان یافته در وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی را شروع کرده اند.

 

بر این اساس بارقه های روشنی از اصلاحات دیده می شود. اما شاید مهمترین بخش این اصلاحات، اصلاح کابینه است. بر اساس قانون اساسی عراق و نوع تقسیم قدرت که پارلمانی خاص است، دولت به صورت یک شرکت سهامی تعریف شده و این موضوع موجب شده تا احزاب و گروه ها برای مشارکت در ائتلاف برای تشکیل دولت، بعضا مطالبات فرا قانونی داشته باشند. کابینه فعلی متشکل از نمایندگانی است که همین احزاب 12 گانه سیاسی به نخست وزیر معرفی و بعضا تحمیل کرده اند. بر این اساس اصلاح کابینه در گام اول نیاز دارد تا دست نخست وزیر را برای انتخاب وزرا کاملا باز بگذارند. هر چند این احزاب و گروه ها در توافق ذکر شده خود را متعهد ساخته اند که در ترمیم کابینه سهم خواهی نداشته باشند ولی با این همه ماندن بر سر این تعهد و فشار وارد نکردن به عادل عبدالمهدی در تشکیل کابینه اش بسیار سخت به نظر می رسد.

 

 کشانده شدن اعتراضات مردمی به سمت یک شورش فراگیر امنیتی از طریف مداخله و مدیریت آن توسط امریکا، اسرائیل و برخی رژیم های غربی و عربی مانند عربستان و امارات متحده عربی و برنامه ریزی برای احیاء مجدد داعش در عراق که رئیس اطلاعات ارتش عراق نسبت به آن هشدار داده است، در واقع یک هشدار جدی به همه احزاب و گروه های سیاسی عراق است که برای ادامه نه تنها حیات سیاسی خود بلکه حیات اجتماعی خویش ناگزیرند به آقای عادل عبدالمهدی برای خارج کردن کشور از بحران کمک کنند و توافق صورت گرفته نیز در همین چارچوب ارزیابی می شود.

 

تحلیلگران معتقدند با توجه به حرکت مشابه اعتراضی در ایران و مدیریت عالی و سلطه کامل نیروهای امنیتی و سیاسی ایران در یکسره کردن اعتراضات هدایت شده از همان محور عربی، عبری و غربی، عملا شرایط برای عبور کشورهای عراق و لبنان از بحران فعلی تسهیل شده است. همانطور که آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با برخی از کارآفرینان کشور تاکید کردند، ایران در مدیریت شورش اخیر دشمنان ایران و انقلاب را در ابعاد امنیتی به عقب رانده است، بی تردید استمرار این عقب نشینی امنیتی دشمن را از سطح منطقه باید به زودی به تماشا بنشینیم، عقب نشینی که در گام های نخست در عراق و لبنان اتفاق افتاد.

 

همان سان که ایران با انقلاب خود امریکا را در سال 1357 از ایران بیرون کرد و در دهه نود شاهد اخراج امریکا از منطقه غرب آسیا شدیم، همانطور که کشتی آرام ایران به زعم امریکا متلاطم شد و تلاطم انقلابی آن امریکا را غافلگیر کرد و از ایران و بعد از منطقه بیرون کرد، غافگیری امنیتی اخیر نیز زمینه ساز اتفاقات خجسته ای در سطح منطقه و به ضرر امریکا و اذنابش خواهد شد. ان شاء الله.

 

انتهای پیام/ م.ح