گفتگوی آشتی ملی فلسطین

قدسنا: احمدرضا روح الله زاد: فلسطین و منطقه در سال 1397 هجری شمسی رویدادهای سیاسی و میدانی مختلفی را به خود دیده است. البته کلید نقطه آغاز برخی از این تحولات و رخدادها در گذشته زده شد اما همچنان در سال 1397 حوزه فلسطین و خاورمیانه از تحولات و رخدادهای مهم بشمار می رود. در نوشتار حاضر سعی شده به اختصار هر یک از این تحولات اشاره شود:

ه: گفتگوی آشتی ملی فلسطین

{نشست رهبران فتح و حماس}

صهیونیست ها با اشغال فلسطین و آواره سازی یک ملت و جایگزین کردن ملتی دیگر در جغرافیای فلسطین، رژیمی را بر پایه تفکر صهیونیستی در آن ایجاد کرده اند. صهیونیست ها برای استمرار حیات خود به مولفه های متعددی مانند، قدرت برتر نظامی، آواره سازی های مستمر جامعه فلسطینی از طریق کاربرد نیروی قهری، اشغال تدریجی زمین های فلسطین از طریق شهرک سازی و بهانه های امنیتی، جذب جمعیت یهودی از اقصی نقاط دنیا و اسکان آنها در جغرافیای اشغال شده و شهرک ها، برخورداری از حمایت های مالی سنگین کشورهای غربی، حمایت گسترده نظامی و سیاسی قدرت های استعماری، ایجاد موازنه برتر نظامی با رژیم های منطقه ای خصوصا از طریق ابهام هسته ای و بسیاری دیگر از مولفه ها، نیازمند بوده اند. اما با توجه با شکل گیری مقاومت ضد صهیونیستی در جامعه فلسطینی بر اساس مطالبه بازگشت به سرزمین و رهایی آن از اشغال و روند طبیعی گسترش کمی و کیفی مقاومت، رژیم صهیونیستی نیازمند آن بود که این مقاومت تضعیف و شده و کارایی خود را از دست بدهد. با توجه به پراکندگی جمعیت آواره فلسطین در کشورهای مختلف منطقه و نیز تعدد گروه های مقاومت فلسطینی که هریک بر اساس سیاست ها و ظرفیت های کشور میزبان ایجاد شده بودند، زمینه برای ایجاد تشتت در میان این گروه ها وجود داشت. لذا از همان آغاز با کمک دولت های حامی خود نیز رژیم های منطقه ای که با یکدیگر اختلافات زیادی داشتند، تلاش کرد در میان این گروه ها به صورت غیر مستقیم نفوذ و ریشه های اختلاف را در آنها نهادینه سازد. زیرا اختلاف گروه های فلسطینی ضامن امنیت اسرائیل و استمرار حیات آن بوده و است.

{دین راسک}

در نهایت با پیشنهاد « دین راسک »معاون وقت وزیر امورخارجه  امریکا که بعدها به عنوان پنجاه و چهارمین وزیر امورخارجه این کشور منصوب شد، از تجمیع گروه های فلسطینی سازمان آزادیبخش فلسطین که به اختصار ساف خوانده می شود، پدید آمد.

با توجه به نفوذی که رژیم های عربی در این سازمان داشتند، آرام آرام مقاومت فلسطینی به سمت سازش با دشمن صهیونیستی حرکت کرد. حرکتی که از مدت ها قبل در میان گروه های مقاومت فلسطینی شروع شده بود. هانی الحسن از شخصیت های رده بالای جنبش فتح در سال 1988 در اجلاس مجمع جهانی تجار در شهر لندن صراحتا بیان داشت که «ما مذاکرات با رژیم صهیونیستی و به رسمیت شناختن آن را از سال 1969 آغاز کردیم.» وی در همان اجلاس توصیه می کند تا همه کمک کنند تا به زعم وی تندروها و تروریست ها در فلسطین به قدرت نرسند و در این روند (روند سازش با دشمن صهیونیستی) خللی وارد نشود.

{ هانی الحسن}

با پیروزی انقلاب اسلامی همانطور که دکتر فتحی شقاقی مؤسس و دبیرکل شهید جنبش جهاد اسلامی تاکید دارد، روحی در کالبد فلسطینیان دمید و جنبش های مقاومتی بر پایه آموزه های دینی و با تکیه بر توان های مردمی و نه دولت های منطقه تشکیل شد و مقاومت ضد صهیونیستی وارد مرحله جدیدی شد. با مطرح شدن جنبش های اسلامی حماس و جهاد اسلامی عملا رژیم های عربی منطقه و سازمان آزادیبخش فلسطین نه تنها از آن استقبال نکردند بلکه بعضا مشکلات زیادی را برای فعالیت های آنها ایجاد کردند. اما از آنجا که مقاومت بر دو پایه اسلام و مردم استوار بود و آزادی سرزمین از اشغال دشمن با راهبرد مقاومت در اولویت آن بود، خیلی زود توانست به عنوان یک قدرت مهم در معادله درگیری با دشمن مطرح شود. تا جائیکه در انتخابات سال 2005 برای تشکیل مجلس قانونگذاری فلسطین توانست اکثریت کرسی ها به دست آورد. لذا در کنار کارشکنی هایی که ساف در قالب خودگردانی فلسطین برای تشکیل و فعالیت دولت مقاومت صورت می داد موضوع جذب جنبش های مقاومت اسلامی فلسطین به ساف هم مطرح و پیگیری شد تا مقاومت اسلامی را در چارچوب ساف بتوانند تا حدی کنترل کنند. با توجه به ضرورت اتحاد در فلسطین و پرهیز از درگیری های داخلی که سمِّ مهلکی برای مبارزات ضد اشغالگری محسوب می شود؛ مقاومت اسلامی فلسطین از فرایند آشتی ملی استقبال کرد.

اما علی رغم آنکه چندین بار مسئولان فتح و حماس و جهاد اسلامی نشست هایی را در چندین کشور منطقه برگزار کرده اند و تفاهماتی را هم امضاء کرده اند اما فتح و خصوصا محمود عباس به عنوان رئیس خودگردانی فلسطین عملا تفاهمات صورت گرفته را نادیده گرفته و روند آشتی ملی فلسطین را متوقف کرده است. این در حالی است که طرف مقابل تقریبا همه تعهدات خود را انجام داده است. 

{هیات مصری در غزه}

جریان آشتی ملی در سال 1397 هم استمرار داشته است و دو طرف با میانجی گری دولت مصر تا کنون چندین دیدار با هم داشته اند و در حال حاضر که این سطور نوشته می شود(15 اسفند 1397) هیاتی از مصر در باریکه غزه حضور داشته و مشغول رای زنی در باره آشتی ملی فلسطین با مقاومت اسلامی فلسطین است. کارشناسان با توجه به سوابق موجود و عدم تمایل جریان سازش به ورود گروه های اسلامی به ساف و ترس از دست دادن جایگاه خود در ساختار با توجه به نفوذ مقاومت در سطوح مردمی فلسطین امکان تحقق آشتی ملی را تقریبا صفر می دانند. این نکته را از اصرار طرف مقابل به خلع سلاح مقاومت می توان دریافت. زیرا قدرت نظامی مقاومت نقطه برتری وی محسوب شده که توازن قوا را در درگیری با دشمن صهیونیستی کاملا تغییر داده است و موجب گسترش نفوذ و محبوبیت مقاومت در جامعه فلسطینی شده است.

انتهای پیام/م.ق/