رایزنی با مشتریان نفت
ایران هدف اصلی ریاض

دکتر «هادی آجیلی» استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی (ره) در گفتگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی خبرگزاری قدس (قدسنا) در خصوص اهداف سفر هفته گذشته ولیعهد بی تجربه سعودی به سه کشور پاکستان، هند و چین گفت: از زمان خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته ای با ایران به تدریج صادرات نفت تهران با مشکل مواجه شد و تا بعد از آبان ماه با اعمال مجدد تحریم ها عملا اروپا نیز وارادات نفت را از ایران قطع کرده است.

استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی (ره) ادامه داد: بصورت کاملا طبیعی تنها مشتریان ثابت ایران کشورهای آسیایی، بخصوص کشورهای آسیای جنوب شرقی بوده اند، در واقع همان کشورهایی که محمد بن سلمان به این کشورها از جمله هند و چین سفر کرده است.

آجیلی در ادامه بیان داشت: به نظر می رسد یکی از اهداف سفر بن سلمان رایزنی با مشتریان اصلی نفت ایران است. چون با تحلیلی که بن سلمان دارد تا زمانی که کشورهایی همچون چین و هند نفت را از ایران خریداری می کنند تهران می تواند به مسیر اقتصادی اش ادامه دهد. حقیقت امر این است که امروز در بازارهای جهانی انرژی مصرف کنندگان اصلی نفت در دنیا یک شیفت (انتقال) از غرب به شرق داشته اند و مشتریان اصلی نفت در دنیا کشورهای آسیایی هستند. به همین دلیل اگر این کشورها به خرید نفت از ایران ادامه دهند ایران می تواند جلوی تحریم ها مقاومت کند. بنابراین به نظر می رسد یکی از اهداف سفر بن سلمان می تواند این باشد که نفت ایران را با نفت سعودی ها جایگزین کنند و یا اینکه با وعده سرمایه گذاری در کشورهای فوق و یا خرید تسلیحاتی از چین بتوانند این کشورها را به عدم خرید نفت از ایران ترغیب کنند.

استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی (ره) ادامه داد: از سوی دیگر طبیعتا سفر بن سلمان به چین یک پالس منفی در روابط میان عربستان و آمریکا محسوب می شود بخصوص در زمانی که جنگ تجاری میان واشنگتن – پکن برقرار است. تصور بن سلمان این است که سعودی ها هزینه مربوط به امنیت خودشان را که توسط آمریکایی ها تامین می شود سعودی ها هزینه آن را نداده اند. بنابراین سفر بن سلمان به چین و خرید تسلیحاتی از چینی ها که می توانست از آمریکا باشد این مسئله نشان دهنده یک فاکتور منفی در روابط میان واشنگتن – ریاض است که در سر ماجرای قتل خاشقچی دچار اختلافات جدی شدند. از پمپئو گرفته تا سناتور لیندسی گراهام تعابیر به شدت تحقیرآمیزی نسبت به سعودی ها دارند. به نظر می رسد حرکتی که سعودی ها انجام دادند یک پالس اعلام خطر به آمریکایی ها باشد که ما می توانیم یارگیری های تازه ای داشته باشیم. البته همگان می دانند که سعودی ها هیچ گزینه دیگری همسان با آمریکایی ها در دنیا ندارند. اما به هر حال این پالس را به آمریکایی ها دادند.

وی در ادامه در خصوص سفر بن سلمان به پاکستان گفت: پاکستان مشتری نفتی ایران محسوب نمی شود، پاکستان مشتری نفتی عربستان محسوب نمی شود اما این کشور متحد سنتی عربستان است. تلاش سعودی ها این است که تا جایی که می توانند میان تهران – اسلام آباد فاصله ایجاد کنند. بنابراین سفر ولیعهد سعودی به پاکستان در این چارچوب قابل تحلیل است، از سوی دیگر پاکستان بدون کمک عربستان توان اداره کشور را ندارد، همچنین پاکستان تلاش داشته یک همکاری و تعامل هوشمند را با تهران و ریاض داشته باشد و تاجایی که می تواند وارد تعارضات و اختلافات میان ایران و عربستان نشود.

انتهای پیام/م.ش/30