آمریکا همه کشورهای خاورمیانه را گاو شیرده می بیند/ امنیت را نمی توان خریداری کرد/ اعتراف سعودی‌ها به کمک مالی به صدام/ 7 تریلیون دلار هزینه آمریکایی‌ها در منطقه بی‌نتیجه بوده است

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری قدس(قدسنا) ، محمد جواد ظریف در گفت وگو با شبکه تلویزیونی المیادین درباره زمان اجرای سازوکار مالی از سوی اروپا گفت: براساس توافق هسته ای، جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود از ابتدا پایبند بوده است و در مقابل آمریکا و اروپا نیز باید به تعهدات خود پایبند باشند اما آمریکایی ها از ابتدا پایبند نبودند و از توافق هسته ای خارج شدند.

وی افزود: اروپایی ها بعد از خروج آمریکا متعهد شدند که اقدامات معینی را انجام دهند. جمهوری اسلامی ایران از آن زمان بستر را برای تماس با همه کشورها مهیا کرد و اولویت ما کشورهای همسایه است، زیرا بیشترین میزان تجاری را با کشورهای همجوار داریم. اولویت اقتصادی ما همچنین با چین و روسیه است و امور ما در همه زمینه ها جلو می رود. اروپایی ها همچنین متعهد شدند که خسارت ناشی از خروج آمریکا از توافق هسته ای را جبران کنند و یکی از این تعهدات، ایجاد سازوکاری مالی و بانکی بود و متاسفانه آنها در اجرای تعهدات خود کند عمل می کنند و بیش از حد طبیعی احتیاط می کنند. آنها در سخنان خود ادعا می کنند که توافق از نظر امنیتی و راهبردی مهم است و تمایل دارند که از مزایای آن استفاده کنند، اما همانطور که ضرب المثل می گوید نمی توان بدون اینکه خیس شد، شنا کرد و این امر وجهه و اعتبار اروپا در جهان را مخدوش می کند.

ظریف ادامه داد: مسنله مهم این است که جمهوری اسلامی ایران به انتظار اروپا ننشسته است بلکه در زمینه انجام آثار ناشی از آن گام برمی دارد از این رو وقتی آمریکا مرحله دوم تحریم ها را اعمال کرد، تاثیر آن برما اندک بود و شوک های وارده اکثرا روانی بود. از چند ماه پیش تا ماه نوامبر گذشته آنها را تحمل کردیم و بعد از آن، امور طبیعی شد و تلاش کردیم که از تاثیر تحریم ها بر شهروندان بکاهیم. اروپایی‌ها باید بین اینکه شرکای قابل اعتمادی باشند یا می‌خواهند بیشتر احتیاط کنند، یکی را انتخاب کنند.

وی در پاسخ به این سوال که "نکاتی که مطرح کردید، مهم است اما ایران تا کی منتظر خواهد ماند"، گفت: ما به هیچ وجه منتظر اروپا نمانده ایم و روابط خود با کشورهای همجوار و با چین و روسیه را تقویت کرده ایم و روابط خود با همه کشورهای مهم جهان را پیگیری کرده ایم. این اروپایی ها هستند که عقب مانده اند و ما گزینه های متعددی داریم. براساس توافق، دو ماده 26 و 36 به وضوح بر گزینه ها و حقوق جمهوری اسلامی اسلامی ایران تصریح کرده است و نرفتن مستقیم به سمت این گزینه ها بعد از خروج آمریکا بدان معنا نیست که ما آنها را در اختیار نداریم. ما به اقتضای منافع ملی خود آنها را اتخاذ خواهیم کرد و منتظر اروپایی ها نخواهیم ماند؛ مگر اینکه گام های عملی بردارند.
 

ظریف در پاسخ به این سوال که آیا مهلتی که ایران داده است، پایان سال جاری میلادی است، خاطر نشان کرد: ما به هیچ وجه مهلت تعیین نکرده ایم، زیرا ما فقط اروپا را طرف خود قرار نداده ایم. ما با همه کشورهای جهان تعامل می کنیم و اروپایی ها باید اجرای تعهدات خود را برای حفظ آبرو و اعتبار خود شروع کنند، اما آنچه ما انجام خواهیم داد این است که وقتی منابع کشور و مردم اقتضا کند، اقدامات لازم خود را انجام خواهیم داد و اروپایی ها باید درک کنند که تعامل با ایران باید با احترام، مطابق مصوبات بین المللی باشد؛ درغیر این صورت نتیجه را خواهند دید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با وجود فشار آمریکا، اروپا عملا می تواند سازوکار مالی را عملیاتی کند، اظهار داشت: همانطور که گفتم این مرتبط با شنا و خیس شدن است. حتما نمی توانید چیزی به دست آورید، بدون اینکه در مقابل چیزی بدهید. یک ضرب المثل آمریکایی می گوید که (اگر سختی ها را تحمل نکنید، چیزی به دست نخواهید آورد) و آیه مبارکه قرآن کریم می گوید " لَن تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ  ". اگر قبول نکنند که باید هزینه کنند، به نتیجه ای نخواهند رسید. اگر اروپایی ها می خواهند از مزایای توافق هسته ای برای امنیت خود و امنیت منطقه بهره ببرند و نمی خواهند برای این کار هزینه بدهند بلکه می خواهند هزینه ها را فقط بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کنند، پس به طور قطع، آنها حیثیت و اعتبار خود را از بین خواهند برد و نخواهند توانست از مزایای توافق استفاده کنند.

ظریف در پاسخ به سوالی درباره روند نزولی تهدیدهای آمریکا علیه ایران و اینکه آیا به نظر وی آمریکا به این نتیجه رسیده است که نمی تواند تهدیدهای خود علیه ایران را عملی کند؟ گفت: معتقدم که به طور کامل به این نتیجه نرسیده است اما به طور حتم خواهد رسید.. ما از اول می دانستیم که آمریکایی ها بدون حساب و کتاب تهدید می کنند.. وقتی می گفتند که صادرات نفت ایران را به صفر خواهیم رساند، می دانستیم که این تهدید قابلیت اجرا ندارد اما آمریکایی ها به این نتیجه رسیدند و بعد از گذشت مدتی، واقعیت حاکم بر جهان و منطقه را درک کردند و همچنان معتقدیم که مهمترین مشکلی که دولت کنونی آمریکا از آن رنج می برد و همه دولت های سابق آمریکا نیز از آن رنج برد، مشکل درک واقعیت است..آمریکایی ها نمی فهمند که در منطقه ما چه چیزی روی می دهد لذا گزینه های آنها در منطقه ما نادرست بوده است.

وزیر خارجه ایران در ادامه گفت: حضور آمریکا در منطقه ما، حضوری خطرناک بوده است؛ نه فقط برای منطقه بلکه برای خود آمریکایی نیز. خود آقای ترامپ گفت که ما هفت تریلیون دلار در منطقه هزینه کردیم و در مقابل چیزی عاید ما نشد...چرا این امر اتفاق می افتد؟ به این دلیل است که آمریکایی ها در محاسبات خود اشتباه می کنند. مطابق پیگیری نزدیک من از سیاست آمریکا، شخصا روزی را به یاد ندارم که دولت آمریکا تصمیم درستی یا تصمیم به جایی حداقل در طول چهل سال گذشته گرفته باشد. آمریکایی ها برخی تصمیمات درست نظیر پذیرش برنامه هسته ای ایران را گرفتند، اما بعد از اینکه همه تصمیمات اشتباه را آزمایش کردند. تصور می کنم که آنها الان دارند همان چیز را تکرار می کنند. همه تصمیمات اشتباه را آزمایش می کنند...نیروهای خودشان را به سوریه می فرستند و به آن حمله می کنند و سپس تصمیم به خروج می گیرند. حضور شما از ابتدا قانونی نبود. حضور شما از ابتدا مخرب بود. حضور شما از ابتدا خشونت را در منطقه رواج داد و در نتیجه، من تصور می کنم که آنها نه فقط در محاسبات خود در خصوص تحریم ها علیه ایران اشتباه کردند بلکه در همه سیاست های خود اشتباه کردند. متاسفانه، آمریکایی ها وقت زیادی را صرف می کنند تا بفهمند که در محاسبات خود اشتباه کرده اند. ادبیات مورد استفاده در داخل آمریکا درخصوص کودتای نظامی که در سال 1953 میلادی در ایران اجرا کردند را ملاحظه کنید. همه می گویند که اشتباه کردیم. پرونده حمایت آمریکا از صدام را دنبال کنید. همه می گویند اشتباه کردیم. پرونده حمله آمریکا به عراق را دنبال کنید، همه می گویند اشتباه کردیم. اما آنها متاسفانه 20 تا 30 سال عقب مانده اند. آنها به 20 تا 30 سال نیاز دارند تا واقعیت را قبول کنند.

خبرنگار شبکه المیادین سپس این سوال را مطرح کرد که "درست است اما آمریکا اکنون در تلاش برای بستن توافق هسته‌ای دیگری است که موضوعات هسته‌ای و موشکی و حضور ایران در منطقه را شامل می شود و می فهیم که چرا ایران نمی خواهد درباره موشک هایش مذاکره کند اما چرا نمی خواهد درباره مسائل منطقه در چارچوب توافق هسته‌ای مذاکره کند"؟

ظریف در پاسخ گفت: اولا مسائل منطقه ربطی به توافق هسته‌ای ندارد.. دوما اوضاع منطقه ربطی به آمریکا ندارد.. این منطقه ما است و این ما هستیم که باید با سایر کشورهای منطقه تفاهم کنیم و همواره برای اینکار آماده ایم.. معتقدیم که آمریکا و غرب کاری جز ضرر برای منطقه انجام نداده اند.. به گذشته نگاه کنید.. از دوره استعمار تا امروز. غرب چه کار مفیدی در منطقه انجام داده است؟ آمدند و رژیم صهیونیستی را در منطقه کاشتند و ساکنان منطقه ما جز ضرر از آن چیزی ندید.. چه چیزی مفید برای منطقه آوردند؟ آیا ثروت های منطقه را چپاول نکردند؟ لذا کشورهای غربی چه چیز مفیدی به منطقه ما دادند که با آنها درباره منطقه خودمان صحبت کنیم؟ باید با هم درباره منطقه بحث وگفت وگو کنیم.. آنچه ما را به برخی در منطقه و ایران را به همسایگانش پیوند می دهد، بسیاری از پیوندهای تاریخی، مذهبی و تاریخی است...اما چه چیزی ما را به غرب پیوند می دهد که به کشورهای غربی برای حفاظت از امنیت خود تکیه کنیم یا با آنها برای تامین این امنیت مذاکره کنیم؟این منطقه ما است و آنها در اینجا افراد غریبه هستند.. این آنها هستند که در منطقه ما دخال می کنند.. آنها باید رفتار خودشان را در منطقه تغییر دهند..آنها باید بگویند که چه کار مفیدی در منطقه انجام داده اند که از ما توقع دارند که با آنها درباره منطقه خودمان بحث و گفت وگو کنیم؟

ظریف در پاسخ به این سوال که شما درباره مسئله مهمی درخصوص موضع خود درقبال حضور آمریکا در منطقه صحبت کردیم و آیا کشورهای دیگری نیز با شما هم نظر هستند، گفت: ببنید..تصور می کنم که ما -وقتی تصور می کنیم که می توان امنیت را خریداری کرد- با یک مشکل مداوم در منطقه روبرو هستیم.. این اولین مشکل است.. مشکل دوم این است که برخی کشورهای منطقه تصور می کردند که آنها با برهم زدن امنیت دیگران از امنیت برخوردار خواهند شد و اینجا مثال های دیگری هست که می توان ذکر کرد..خود نظام سعودی ادعا می کند که 75 میلیارد دلار به صدام در جریان جنگش علیه ایران داده است.. نظام سعودی تصور می کردد که قادر است امنیت خود را با دادن پول به صدام خریداری کند.. اما به بر سر این میلیاردها آمد؟ بعد از پایان جنگ و بعد از شکست صدام در رسیدن به اهدافش در این جنگ در قبال ایران، صدام با سلاح هایی که با این پولها خریده بود، به سراغ عربستان و کویت رفت؛ با وجود اینکه این دو کشور بیشترین حمایت را از صدام کردند.. همین امر اکنون روی داده است..تصور می کنند که پرداخت صدها میلیارد دلار به آمریکا در مقابل خرید سلاح، امنیت آنها را تامین خواهد  کرد و لذا با برخی برای خریداری بیشترین میزان ممکن سلاح آمریکایی رقابت می کنند؛ با وجود اینکه اینها سلاح هایی است که ابدا نمی توان از آن استفاده کرد..با این مقدار سلاح چه کاری توانستند در یمن بکنند؟ خواستند که با ملتی فاقد کمترین معیشت مقابله کرده و آنها را سرکوب کنند و صدها میلیارد دلار سلاح داشتند و چه بسا دهها میلیارد دلار نیز در داخل یمن هزینه کردند..اما به کجا رسیدند؟ در سایه این وضعیت، معتقدم که همسایگان و برادران مسلمان در منطقه باید از نو بیاندیشند. باید بیاندیشند که چه چیزی می تواند امنیت آنها را تامین کند؟! ما متقاعد شده ایم که تنها راه تامین امنیت خودمان، توجه و اهتمام به تامین امنیت سایر همسایگان نیز هست..باید آماده تامین امنیت برای همگان باشیم؛ نه اینکه امنیت دیگران را برای امنیت خودمان سلب کنیم..به هیچ وجه نمی توانیم امنیت را از طریق برهم زدن امنیت دیگران تامین کنیم، در مقابل می توانیم همواره از امنیت دسته جمعی حفاظ کنیم..این دعوتی است که ما همواره آن را مطرح کرده ایم و امروز و به مناسبت سال جدید میلادی آن را برای همسایگان خود تکرار می کنم..ایران خواهان امنیت برای شما است..ایران میخواهد که زندگی برادرانه‌ای با شما داشته باشد.. کسانی که از خارج از منطقه آمدند و گفتند که شما قادر نیستند که یک هفته بدون ما زنده بمانید، خواهان ثبات برای شما نیستند.. آنها همه منطقه ما را "گاوی شیرده" برای استفاده از آن می بینند و در حقیقت برای بهره کشی از آن..ما به حکم جغرافیا در کنار یکدیگر باقی خواهیم ماند و نمی توانیم به ابدا بدون دیگری زندگی کنیم و هیچ علتی هم وجود ندارد که بدون دیگری زندگی نکنیم.. ما دین واحد، تاریخ واحد و فرهنگ واحدی داریم و این فاکتورهایی است که ما را تا درجه ای پیوند می دهد که می توانید میزان دوستی پیوند دهنده ملت های ایران و عراق را با وجود هشت سال جنگ بین ایران و عراق مشاهد کنیم. شاید می بیند که چطور عراقیها که ممکن است که در آن زمان زیر فشار رژیم خود در برابر ایران سلاح بدست گرفتند؛ چطور از ایرانی ها در مراسم اربعین امام حسین علیه السلام استقبال می کنند و آنها را در خانه های خود مهمان می کنند و با آنها با محبت و بخشش زیاد برخورد می کنند.. این واقعیت منطقه ما است.. نباید این برادری بین ملت های منطقه را با دشمن تراشی های دروغین و ساختگی تخریب کنیم..کشورهای منطقه نباید با نتانیاهو که دستان پلیدش به خون هزاران فلسطینی آغشته شده است، روابط خود را عادی کند و با او برای ایستادن در مقابل کشورهای منطقه همکاری و تعامل کنند.. این امور برای ما تاسف بار است.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره اعلام خروج آمریکا از سوریه و ارزیابی خودش از این مسئله گفت: تا این لحظه اطلاعات کافی درباره برنامه های آمریکا رد سوریه نداریم تا موضعگیری کنیم اما حضور آمریکا از ابتدا در سوریه قانونی نبوده است. این حضور به نفع ملت سوریه نبوده است و با وجود مخالفت دولت سوریه اتفاق افتاده است و تنش هایی نیز ایجاد کرده است، تنش های ملی. آمریکا برادران ما و ملت های منطقه و کردها را به علت سیاست هایش قربانی کرده است. برخلاف ادعاهایش، توجهی به منفعت کردها ندارد و برعکس ادعاهایش، خواست تا از آنها برای تحقق اهداف سیاسی اشت سوء استفاده کند و ما این واقعیت ها از ابتدا درک می کردیم و این امر بیشتر واضح شده است. اما صحبت درباره برنامه های آمریکا در منطقه به طور دقیق و اینکه آیا توافقی در آمریکا یا اختلافی در دیدگاهها وجود دارد، فکر می کنم هنوز زود باشد که تحلیل مفصلی درباره مقاصد آمریکا و اینکه در روزها و هفته های آینده چه روی خواهد داد، ارائه دهیم.

انتهای پیام/م.ت/22