qodsna.ir qodsna.ir

نگاهی به مستند «فلسطین کوچک»، فلسطین کوچک در خاک شیلی

مستند «فلسطین کوچک» داستان تبعید شدگان فلسطینی در شیلی را و اینکه چطور صلح و آرامش را در این گوشه از جهان جستجو می کنند و در آرزوی بازگشت به کشورشان هستند، روایت می کند.

 

به گزارش گروه فرهنگی و هنری خبرگزاری قدس (قدسنا) طی روزهای گذشته شبکه هیسپان تی وی مستندی به نام «فلسطین کوچک» را به روی آنتن برد که بخشی از آوارگی فلسطینیان را در جهان امروز را به تصویر می کشد و حسرت بازگشت به وطن و سرزمین مادری را روایت می کند. این مستند داستان تبعید شدگان فلسطینی در شیلی را و اینکه چطور صلح و آرامش را در این گوشه از جهان جستجو می کنند و در آرزوی بازگشت به کشورشان هستند، روایت می کند.

 

شکل مستند از این قرار است که  دیوید گنزالس، تهیه کننده این کار به سراغ سه نسل از خانواده های فلسطینی رفته که به اجبار سرزمین خود را ترک کرده و حالا در کشور شیلی زندگی می کنند و آرزوی بازگشت به فلسطین را دارند. همین رویکرد و الگویی روایی برای پرداخت مستند خودش بیانگر تجربه طولانی آوارگی در بین فلسطینیان است که سه نسل از آنها دور از وطن و در گوشه ای از آمریکای لاتین زندگی کرده و همه آنها علی رغم تفاوت های نسلی یک درد مشترک ریشه دار و تاریخی دارند و آن حسرت بازگشت به سرزمین مادری است. اگرچه ممکن است تفاوت های رفتارشناسی یا تاثیرپذیری از محیط و فرهنگ غیر بومی به واسطه سال ها زندگی در شیلی در بین این سه خانواده دیده شود اما هویت ملی و تاریخی آنها موجب شده تا شاهد یک پیوستگی و انسجام درونی بین آنها باشیم.

 

مستند «فلسطین کوچک» فارغ از نسبتی که با پیام و مفهوم اصلی سوژه دارد واجد یک نوع روایتگری و قصه گویی از سرگذشت این سه خانواده هم است و در واقع انگار دو موقعیت یا دو قصه به موازات هم پیش می رود که البته ربط های معنایی با هم دارند. مثلا در ابتدای مستند، مستندساز به سراغ کارلوس ابوسلم رفته که آخرین نسل از اولین خانواده فلسطینی است که در سال 1890 به شیلی آمده اند. کارلوس ما را به گذشته خواهد برد و از اولین مهاجران که چگونه در سرزمینی اینقدر دور از وطنشان اقامت کردند صحبت خواهد کرد. از طریق روش جزء به کل مخاطب ضمن آشنایی با زندگی و سرگذشت هر یک از این سه خانواده با یک تاریخ کلان تر که سرگذشت تاریخی فلسطین است نیز آشنا می شود.

 

 در این بازخوانی تاریخی نشان داده می شود که پس از جنگ جهانی دوم و ایجاد رژیم صهیونیستی، خیلی از فلسطینی ها از سرزمین هایشان اخراج شدند و این مسئله باعث ورود دومین گروه تبعید شدگان به شیلی شد.آنها توسط خانواده هایی که تقریبا نیم قرن پیش جامعه جدیدی را در شیلی تشکیل داده بودند، مورد استقبال قرار گرفتند. آنچه که جالب است همین شکل گیری یک جامعه تبعدی در سرزمین شیلی است. یک فلسطین کوچک که از تجمیع مهاجران و تبعید شدگان اجباری فلسطینی شکل گرفته. اگرچه آنها در کنار هم وطنان خود زندگی می کنند اما زندگی در خاک کشور دیگر هرگز به معنای احساس وطن داشتن و در وطن زیستن نیست.

 

 زندگی آنها مثل زیستن افرادی است که در سفارتخانه ها کارمند هستند که اگرچه جغرافیایی محل کار به عنوان بخشی از سرزمین و خاک آن کشور محسوب می شود اما از حیث روانی زندگی در وطن را تداعی نمی کند. در این بخش  از مستند با الیسا ساباخ و مانوئل مانسور همراه می شویم که از نوادگان تبعید شدگان دهه 40 است.

 

 مستندساز همراه آنها به یک محله تجاری بسیار مهم در سانتیاگو که توسط فلسطینی ها برپاشده است رفته و با کسانی که از دهه 60 در آن مشغول به کار هستند آشنا می شویم و به راز اینکه آن ها چگونه در این «فلسطین کوچک» با یهودیان زندگی می کنند پی خواهیم برد. این همزیستی که خود روایت یک پارادوکس اجباری است می تواند برای ذهن پرسشگر مخاطب پر از تعلیق و هیجان باشد.

 

علی ابوحتون و خانواده اش، سومین گروهی هستند که داستان زندگی و مهاجرت آنها در این مستند به تصویر کشیده می شود. این مهاجران پس از جنگ غزه از کشورشان به شیلی آمده اند و می بینیم که برای تسلط به زبان اسپانیایی به کلاس می روند.

 

خانواده های فلسطینی مقیم شیلی علیرغم تفاوت مذهبی که با مردم شیلی دارند و مسلمان هستند، توانسته اند کم کم جایی برای خود در این کشور باز کنند. این همزیستی مسالمت آمیز حاصل سال ها صبوری و تحمل دوری از وطن است و البته روحیه دموکراتیک و اجتماعی آنها که توانسته اند در کشوری غریب به این نقطه از آرامش برسند. با این حال گفت وگو با آنها نشان می دهد که این آرامش صرفا یک استراتژی و ضرورت اجتماعی برای زندگی اجباری در خارج از وطن است و آنها از درون در التهاب بازگشت به فلسطین رنج می برند.

 

مستند «فلسطین کوچک» را می توان یکی از خاص ترین انواع مستندهای مردم نگار دانست که به شکل ضمنی به بازنمایی زندگی و تجربه زیسته یک مهاجرت اجباری می پردازد. مستندی که از حیث مردم شناسی می تواند واجد نکات جذابی درباره همزیستی فرهنگ های مختلف باشد.

 

 

انتهای پیام/م.ش/۳۰