سلطان قابوس سرجای از دست رفته‌اش قرار گرفت؛ کنار نتانیاهو!

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری قدس (قدسنا) «یحیی دبوق» تحلیلگر لبنانی امروز در روزنامه الاخبار نوشت: سفر ناگهانی نتانیاهو به عمان از این لحاظ که رژیم های عربی طی ماههای اخیر به طور گسترده به سوی عادی سازی روابط با اسرائیل گام برداشته اند، شگفتی خاصی نداشت. این دیدار و تصاویر صمیمانه ای که از نتانیاهو و سلطان قابوس منتشر شد بیانگر روندی طولانی از روابط میان عمان و اسرائیل که آغاز آن در قرن گذشته ریشه دارد.

با وجود اینکه این دیدار دلایل خاص و ویژه ای دارد اما قطعا دلایل اصلی آن به تقویت روابط دوجانبه میان تل آویو و مسقط مربوط نمی شود. یک منبع بلندپایه اسرائیلی با اشاره به مذاکرات طولانی میان نتانیاهو و سلطان قابوس گفت: این گفتگوها از پنج شنبه شب آغاز شد و در ساعت 6:30 صبح جمعه به پایان رسید.

این مساله سوالات زیادی را درباره موضوع مذاکرات دو طرف و نتایج مترتب بر آن ایجاد می کند.

عامل اصلی غافلگیرکننده در سفر نتانیاهو به عمان به این مساله باز می گردد که پادشاهی عمان طی سالهای اخیر هرگز در صدر اخبار و تحولات طراحی شده برای منطقه حضور نداشت، آنها اغلب نقش میانجیگر را در تحولات منطقه بر عهده داشتند؛ این در شرایطی است که نتانیاهو به میانجیگر نیازی ندارد و اکثر کشورهای منطقه برای برقراری ارتباط با اسرائیل به سوی این رژیم در حال دویدن هستند.

در مقابل عمان نیز از کشورهایی است که دارای جایگاهی متمایز در مقایسه با دیگر کشورهای عربی است، آنها اصولا از جبهه گیری و قرار گرفتن در صف دشمنان و دوستان در خاورمیانه خودداری می کنند ، البته عمان جایگاهی بسیار خوب در محور آمریکایی دارد و به نحو خاصی از دیگر کشورها متمایز است. با این وضعیت کاملا مشخص می شود که این رخداد قسمت جدیدی از سریال عادی سازی روابط میان اعراب و اسرائیل است که با توافق قرن و بدون آن در حال اجراست. به ویژه  در شرایطی که وزیر فرهنگ و ورزش اسرائیل اخیرا در صدر تیم جودوی اسرائیل وارد امارات متحده عربی شد، بحرین نیز گام بزرگی در راستای عادی سازی روابط با اسرائیل برداشته تا جایی که تصور اینکه اسرائیل در منامه سفارت نداشته باشد، سخت است. از طرفی قطر نیز برای برقراری روابط برادرانه و نزدیک با اسرائیلی ها آمادگی کامل دارد، قطری ها در پی این هستند که در برابر رقیب سعودی خود از حمایت کامل آمریکا برخوردار باشند.

این تحولات و گامهای پیاپی و پرشتاب رژیم های عربی که هر کدام از دیگری پا را فراتر نهاده اند، مقدمه یک گام بزرگ و قریب الوقوع از سوی عربستان سعودی است که با نظارت آمریکا در حال انجام است، براین اساس به نظر می رسد در روزهای آینده باید شاهد آغاز روند اجرایی و علنی عادی سازی کامل روابط با اسرائیل از سوی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس باشیم، ائتلافی جدید با اسرائیل از سوی کشورهای عربی که در مواجهه با ایران و همپیمانانش که ضد اسرائیلی محسوب می شوند تشکیل خواهد شد.

در واقع براساس آنچه هم در منابع عبری آمده این دیدار فتح بابی برای برقراری روابط علنی میان اسرائیل و دیگر کشورهای عربی است، اتفاقی که مسقط کلید خورده اما نقطه این حرکت نیست بلکه نقطه آغازین آن است.

سفر نتانیاهو به مسقط را می توان  در دو بخش مختلف تحلیل کرد؛ بخش اسرائیلی و بخش عمانی.

در بخش اسرائیلی مسائل زیر مورد توجه است:  این سفر باعث تقویت جایگاه اسرائیل در منطقه و افزایش توان این رژیم در مواجهه با دشمنان می شود، همچنین باعث تقویت جایگاه نتانیاهو در عرصه سیاسی اسرائیل می شود.

اما در بخش عمانی مساله باید به این مسائل اشاره کرد: واضح و روشن است که عمان به عنوان کشوری که در روند عادی سازی روابط با اسرائیل همیشه جزو پیشقراولان محسوب می شده ، طی سالهای اخیر از صدر به عزل کشیده شده است، آنها با وجود ادامه روابط پنهانی با اسرائیل جای خود را به عنوان طلایه دار برقراری روابط با اسرائیل به عربستان سعودی داده اند که شاید از این مساله خرسند نباشند.

سفر نتانیاهو به مسقط که به نظر می رسد به درخواست طرف عمانی انجام شده است و تلاش برای اعلام ابتدایی خبر آن از سوی اسرائیل، تلاشی از سوی حاکمان این کشور برای بازگشت به جایگاه از دسته رفته شان در روابط با اسرائیل است. در واقع عمان توانست با این رخداد جایگاه گذشته اش را باز پس گیرد و مقدمات را برای استفاده از فواید کامل آن در روابط با آمریکا فراهم کند. در ادامه نیز پیش بینی می شود پادشاهی عمان باید اعتمادسازی بیشتری در مسائل منطقه ای انجام دهد و به ناتوی عربی در مواجهه با ایران که پیش از این از پیوستن به آن خودداری کرده بود، بپیوندد. همه این مسائل امیدواری عمانی ها برای قرار گرفتن در جایگاه تاریخی شان در کنار آمریکا البته بدون انجام تحرکات میدانی در مسائل منطقه ای را افزایش داده است.

انتهای پیام/م.ت/22