تعارض جدی اسرائیل با
هسته‌ای شدن عربستان

به گزارش گروه تحلیل و تفسیر خبرگزاری قدس (قدسنا)، در تحولات عرصه بین المللی گاه برای فهم یک واقعیت باید منتظر ماند و تحولات رخ داده در آینده را به طور دقیق رصد کرد تا به پاسخ و درک صحیح درباره تحولات رسید.

مخالفت های کشورهای غربی و به ویژه رژیم صهیونیستی با دستیابی ایران به توانمندی هسته‌ای همواره با طرح دلایل و بهانه های متعددی از سوی محافل بین المللی همراه بوده است.

سوال اساسی این است که آیا اگر ایران هم‌پیمان غرب و رژیم صهیونیستی بود آنگاه با این فشارها مواجه نمی شد، دیالوگی که مورد تایید قشری از جریانات سیاسی خاص در کشور بوده که معتقدند در ابتدا باید مشکل را با کدخدا (آمریکا) حل کرد و سپس برای  تحقق دیگر اهداف در عرصه ملی و بین المللی وارد عمل شد. آیا شما این گزاره را قبول دارید؟ اگر موافق گزاره فوق هستید باید بگوییم که اشتباه کرده اید.
 

به تازگی یک موسسه مطالعاتی پژوهشی اسرائیلی در گزارشی درباره هر گونه تلاش عربستان سعودی برای دستیابی به توانمندی صلح‌آمیز هسته‌ای هشدار داد و تأکید کرد که این مساله در صورتی که به واقعیت بپیوندند توانمندی های نظامی اسرائیل را در معرض تهدید و خطر قرار می دهد.

در این پژوهش که از سوی  «یوییل جوجانسکی» پژوهشگر مرکز تحقیقات امنیت ملی رژیم صهیونیستی (وابسته به دانشگاه تل‌آویو) با عنوان  «نگاه راهبردی» تهیه شده آمده است:
 

 عربستان سعودی در حال انجام برخی تغییرات و تحولات بنیادین در منابع انرژی خود است و  در آینده نزدیک آنها وارد روند تامین انرژی لازم برای بخش های حیاتی خود از طریق منابع طبیعی شامل انرژی خورشیدی، انرژی بادی شده و در نظر دارند بخش دیگر از انرژی اتمی بدست آورند.
 

سعودی‌ها در سال 2006 از طرح خود برای توسعه توانمندی صلح‌آمیز هسته‌ای خبر داده بودند، اما توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت های بزرگ جهان در سال 2015 عامل تحریک بیشتر آنها برای ورود به روند اجرایی استفاده از این نوع انرژی شد. البته آنها دلایل دیگری همچون افزایش اعتماد ملی  و لزوم تامین انرژی از راه‌های جایگزین را نیز برای ورود به فعالیت‌های هسته‌ای مدنظر داشتند.

در همین راستا شرکتهایی از آمریکا، چین، روسیه، فرانسه و کره جنوبی پیشنهاداتی به عربستان جهت ساخت دو نیروگاه نخست اتمی آنها ارائه کردند.

از سوی دیگر مذاکرات آمریکا و عربستان سعودی در زمینه هسته‌ای که از سال 2012 آغاز شده بود و در سال 2018 از سرگرفته شد به علت تاکید عربستان سعودی بر حق خود در غنی سازی اورانیوم در داخل این کشور و همچنین استخراج پلوتونیوم از سوخت های استفاده شده (خارج از توافقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) شکست خورد.
 

در شرایطی که باراک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا با این مساله موافقت نکرده بود، دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا تحرکاتی برای تغییر این روند و صدور مجوز غنی سازی اورانیوم به سعودی‌ها داشت. البته وی نیز به خطرات ناشی از احتمال حرکت عربستان از فعالیت های صلح آمیز هسته ای به سوی نظامی نگران بود.

به دلیل همین نگرانی‌ها بود که مشخص شد واشنگتن تصمیم گرفته برای ورود عربستان سعودی به عرصه فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای قید و بندهایی در نظر گیرد و به این کشور نیز همچون بسیاری از کشورهای جهان اجازه غنی سازی اورانیوم در داخل و استخراج ماده پلوتونیوم را ندهد.
 

این با وجود امضای توافقنامه میان ریاض و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال 2009 بود که البته در آن سعودی‌ها زیر بار امضای پروتکل خاص مربوط به عدم انجام آزمایش های اتمی و نظارت آژانس بر چنین آزمایشاتی نرفتند، مساله ای که از نگاه و برآورد محافل اسرائیلی به معنای تمایل عربستان در آینده برای پیگیری آزمایشات هسته ای است.

هراس عربستان از تبدیل شدن به واردکننده نفت

در سالهای اخیر عربستان سعودی به طور جدی به توسعه انرژی اتمی همت گمارده است و آنها در تلاش برای تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود هستند. از سوی دیگر برخی تلاش های آنها در این عرصه از روی ماجراجویی است.

البته آنها برای پیگیری این روند دلایل دیگری هم دارند که شامل: افزایش جمعیت، توسعه صنایع، استفاده تصاعدی از انرژی و حفظ ذخایر نفتی می شود.
 

شکست عربستان سعودی در تنوع بخشیدن به منابع مورد استفاده انرژی و ناکامی در آغاز فعالیت های هسته ای پیامدهای متعددی برای آنها در آینده خواهد داشت، و در صورت ادامه همین روند فعلی باعث می شود این کشور به یک وارد کننده نفت در آینده نزدیک تبدیل شود.

تمایلات ترامپ در موضوع هسته ای شدن عربستان در تعارض با نگاه اسرائیل

دونالد ترامپ در روند تلاش های عربستان برای هسته ای شدن به منافع تجاری شرکت های آمریکایی می نگرد و به این مساله نیز از زوایه اقتصادی می نگرد.
 

از سوی دیگر، توماس کانتریمان مشاور سابق دولت آمریکا در امور امنیت ملی تاکید کرد که همکاری آمریکا و عربستان در بخش هسته ای هرگز به توسعه توانمندی هسته ای عربستان در عرصه نظامی منجر نمی شود. آمریکا در این همکاری ها یک الگو تحت عنوان «معیار طلایی» طراحی کرده است که به عربستان اجازه مانور زیاد در عرصه هسته ای را نمی دهد.

اما این مساله حتی موجب آسوده خاطر شدن محافل امنیتی اسرائیل نشده و آنها معتقدند عربستان سعودی امکان دارد در جایی از برنامه هسته ای خود حرکت به سوی فعالیت های نظامی را آغاز کند.

در واقع موضوع اصلی و نهایی اسرائیل در مساله فعالیت های هسته ای عربستان سعودی بر خلاف نگاه آمریکایی ها این است که «نمی توان به یک کشور عربی مجوز غنی سازی اورانیوم داد».
 

انتهای پیام/م.ت/22