چهل و هشتمین سالروز آتش زدن مسجدالاقصی/ آگاهی فلسطینی؛ واگرایی منطقه

خبرگزاری قدس (قدسنا): در سی ام مرداد 1348 شمسی مصادف با ٢١ آگوست 1969 مسجدالاقصی اولین قبله مسلمین و یکی از مقدس ترین معابد مورد احترام ادیان آسمانی، توسط اشغالگران صهیونیست به آتش کشیده شد.

ستون های آتش و دود تا ارتفاع صدها متر به آسمان برخاست. در قسمت جنوب شرقی در حدود دویست متر مربع از سقف مسجد کاملاً منهدم گردید و گنبد مسجد در پنج نقطه سوخت. همچنین یکی از آثار متبرک مسجد و یک منبر مخصوص که هشتصد سال سابقه داشت نیز کاملاً از بین رفت.

در تاریخ 21/ 8/ 1969 رژیم صهیونیستی اعلام کرد: شخصی به نام «دنیس مایکل روهان» مسجد الاقصی را به آتش کشید؛ گرچه اسرائیلی ها اعلام داشتند که این فرد استرالیایی یک مسیحی دیوانه بود، اما برخی منابع معتبر نیز بر این عقیده هستند که وی یک یهودی توریست بود و از لحاظ سلامت عقلی نیز هیچ مشکلی نداشت. آثار حریق دلالت بر آن دارد که اشخاص دیگری، روهان را در آتش زدن این مسجد از خارج آن و از یکی از پنجره های مشرف به باب المغاربه (که اسراییلی ها آن را منهدم کردند) هدایت و کمک کردند. در این آتش سوزی، منبر مسجدالاقصی تخریب شد؛ منبری که با سفارش نورالدین زنگی ساخته شد و پس از جنگ های صلیبی و فتح بیت المقدس در سال 1187، به وسیله ی صلاح الدین ایوبی از حلب به بیت المقدس آورده شد.(روزنامه ی کیهان، 20/1/1386)
 

این جنایت دردناک، بازتاب تند و موج خروشانی در جهان اسلام به وجود آورد؛ آتش خشم مبارزان نهضت اسلامی ایران را برافروخته کرد و رژیم شاه که همیار اسرائیل بود، دچار بحران جدی نمود. تلاش روزنامه های ایران که دست ساواک را در پشت سر داشتند، به منظور فرو نشاندن خشم ملت مسلمان ایران بی نتیجه ماند. در نهایت محمدرضا پهلوی پس از این حادثه ناگزیر شد تا برای کاستن از خشم عمومی، مزوّرانه بیانه ای منتشر سازد و اظهار داغداری کند در حالی که وی پس از مدتی که در اجلاس سران کشورهای اسلامی سخنرانی می کرد، از مسجدالاقصی نامی نبرد. حضرت امام خمینی (ره)، آتش زدن مسجدالاقصی و کنفرانس اسلامی را به شدت محکوم کردند و کنفرانس را متهم نمودند که تلاش دارد جنایت صهیونیزم را در این حادثه لوث کند..(irib.ir)
 

مسجد الاقصی، قبله اول مسلمانان

از روزهای نخستین ظهور اسلام، مسلمانان موظف شدند تا آنجا را به عنوان قبله نخستین خود قرار داده و نمازهایشان را به سمت مسجدالاقصی و قدس شریف بخوانند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا هفده ماه بعد از هجرت به مدینه، به سوی قدس نماز می خواند. روزی معاویة بن عمار از امام صادق علیه السلام پرسید: از چه زمانی رسول الله صلی الله علیه و آله کعبه را قبله خود قرار داد؟ حضرت پاسخ دادند: «بعد رجوعه من بدر و کان یصلی فی المدینة الی بیت المقدس سبعة عشر شهرا ثم اعید الی الکعبة؛ بعد از اینکه آن حضرت از جنگ بدر برگشت. و آن حضرت در مدینه 17 ماه به سوی بیت المقدس نماز می خواند تا اینکه [از سوی خداوند] به کعبه برگردانده شد.»
 

با توجه به این نکته، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله گذشته از 13 سالی که در مکه به سوی مسجد الاقصی نماز می خواند، بعد از هجرت نیز تا سال دوم هجری (حداکثر حدود 17 ماه) در موقع نماز و نیایشهای مذهبی بیت المقدس را قبله خود قرار می داده است؛ از این رو این شهر شریف قبله نخستین مسلمانان شناخته می شود.
 

مسجد القبه و مسجد الاقصی

مسجد القبه توسط خلیفه اموی، عبدالملک بن مروان به یادبود سفر بزرگ پیامبر(معراج) بنا شد. این مسجد از قاعده ای هشت وجهی تشکیل شده که صخره محل معراج پیامبر را احاطه کرده است. در بالای قاعده این هشت وجهی نیز گنبد (قبه)ای دو لایه قرار دارد که بر کل ساختمان مسجد احاطه دارد.
 

به نظر می رسد موضوع اشتباه گرفتن بین مسجدالاقصی و مسجدالقبه، ظاهرا به دلیل نزدیکی این دو بنا و اطلاقی است که در کل، به این مجموعه، شامل این دو مسجد و چند بنای غیر معروف دیگری که در محوطه حرم الشریف قرار دارد، می شود. اما دکتر مروان سعید صالح ابوالروب، استادیار ریاضیات دانشگاه زاید دوبی، این مسئله را طور دیگری می نگرد. او در نامه ای خطاب به سردبیر نشریه الدستور، چنین اظهار می کند:
 

بین مسجدالاقصی و قبة الصخره (مسجد القبه) سردرگمی قابل توجهی وجود دارد. هرگاه در رسانه های محلی و بین المللی ذکری از مسجدالاقصی به میان می آید، عکسی از قبة الصخره در عوض آن نمایش داده می شود. دلیل اصلی این مسئله، عدم اطلاع عموم مردم، هم راستا با توطئه های اسراییل است. در زمان اقامتم در ایالات متحده نیز کرارا با این مسئله مواجه بودم، تا آن که اطلاع یافتم صهیونیستها در آمریکا چنین تصاویری را چاپ و منتشر کرده و به اعراب و مسلمانان می فروشند، برخی اوقات با قیمتهای بسیار اندک و حتی گاهی اوقات به صورت مجانی، و بدین ترتیب مسلمانان آن را به تمام نقاط نصب می کنند، به دیوار منازل و دفاتر کارشان.

همین مسئله مؤید این قضیه است که اسراییل می خواهد تصویر مسجدالاقصی را از اذهان مردم پاک کند، تا بتواند آن را تخریب و معبد خود را پنهانی بنا کند. و اگر کسی شکایت یا اعتراضی داشته باشد، آنگاه به طور زنده تصویر قبة الصخره را نشان داده، اظهار خواهند داشت که آنها کاری نکرده اند.
 

جریان صهیونیستی؛ تخریب مسجد الاقصی و شرط ظهور مسیح

یک جریان مسیحی صهیونیستی در آمریکا شکل گرفته که اعتقاد دارد ویرانی مسجد الاقصی و ساخت معبد سوم سلیمان به جای این مسجد، شرط ظهور حضرت مسیح (ع) است و بدون ساخت معبد سوّم، مسیح هرگز ظهور نمی کند.

این جریان به ویژه گروهای تندرو صهیونیسیت وابسته به آن اعتقاد دارند که خرابه های معبد نخست و دوم سلیمان در زیر مسجد الاقصی است و برای ساخت مجدد این معبد راهی جز ویرانی مسجد الاقصی وجود ندارد

با توجه به همین اعتقاد، پیروان این جریان صهیونیستی مبالغ هنگفتی را در سازمان های افراطی صهیونیستی مانند «عطیرات کوهانیم» قرار می دهند که یهودی کردن قدس و تخریب مسجد الاقصی هدف اعلام شده آنها است.

هدف تخریب مسجد الاقصی
 

تجاوزات صهیونیسم به مسجد الاقصی

محور و مرکز طرح صهیونیسم و اسراییل در فلسطین «قدس» است. از جمله مکانی که اسطوره های اسراییل می گویند «هیکل» در آنجا قرار داشت، کوه «صهیون» است، به همین دلیل طرح صهیونیسم دارای بعد دوگانه است، یکی مذهبی و دیگری سیاسی و این باعث می شود تا امکان بقای مسجدالاقصی از دید ایشان وجود نداشته باشد. در مورد تجاوزات و نقض حرمتهای صورت گرفته باید گفت یک سری اقدامات به صورت کلی در مورد شهر قدس و یک سری اقدامات در مورد حرم شریف به طور خاص صورت گرفته است که زمینه بحث درباره آنها به تفصیل وجود ندارد. اما لازم به ذکر است، روند و طرح یهودی سازی قدس از جمله اقداماتی بوده است که به سرعت صورت گرفته است، از جمله بیرون راندن ساکنان منطقه، ناامن جلوه دادن شرایط اقتصادی، اجتماعی و معیشتی ایشان یا سلب هویت عربی و واداشتن آنها به مهاجرت همه از جمله این اقدامات بوده است. در سال 1383 شمسی دولت اسراییل اعلام کرد، تصمیم گرفته است شهرک یهودی نشین «معالیه آدومیم» را توسعه دهد به نظر می رسد این شهرک بزرگ ترین شهرک یهودی نشین در کرانه باختری باشد و در کنار قدس قرار دارد. همچنین «شائول موفاز» وزیر دفاع اسراییل در این زمینه عنوان کرد، دیوار حایل دو شهرک گوش عقسیون و معالیه آدومیم را نیز دربر خواهد گرفت، به گونه ای که این دیوار قدس را از کرانه باختری جدا خواهد کرد، این در زمینه اقدامات صورت گرفته در مورد یهودی سازی قدس است، اما در مورد تجاوزهایی که به مسجدالاقصی صورت گرفته است باید گفت تَعدّیها و تجاوزها در این زمینه بسیار بوده است.
 

مسجد الاقصی و فلسطین از نگاه امام و رهبری

مسئله قدس... یک مساله خصوصی به یک کشور و یا یک مساله مخصوص به مسلمین جهان در عصر اضرنیست بلکه حادثه ای است برای موحدین جهان و مومنان اعصار گذشته و حال وآینده از روزی که مسجد الاقصی پی ریزی شد تا آنگاه که این سیاره در نظام هستی در گردش است. و چه دردناک است برای مسلمانان جهان درعصر حاضرکه با داشتن آن همه امکانات مادی و معنوی در مرئی و منظر آنان به پیشگاه خداوند متعال و رسولان عالی قدرش این چنین جسارت واقع شود... و چه شرم آور است سکوت درمقابل این فاجعه بزرگ تاریخ و چه زیبا بود که بلندگوهای مسجد الاقصی از همان روز که اسرائیل این عنصر خبیث دست به کار این جنایت عظیم شده بود، به صدا درمی آمدند. اکنون که خون جوانان عزیز فلسطین دیوارهای مسجد قدس را رنگین کرده است و در مقابل مطالبه حق مشروعشان از مشتی دغلباز با مسلسل جواب شنیده اند، برای مسلمانان غیرتمند عارنیست که به ندای مظلومانه آنان جواب ندهند؟ (صحیفه نور، ج 16، ص 128)
 

امروز سیاستهای شرارت آمیز آمریکا در این منطقه- که مایه ی جنگ و خونریزی و ویرانی و آوارگی و نیز فقر و عقب ماندگی و اختلافات قومی و مذهبی است- از یک سو، و جنایتهای رژیم صهیونیستی- که رفتار غاصبانه در کشور فلسطین را به نهایتِ درجه ی شقاوت و خباثت رسانیده- و اهانت مکرّر به حریم مقدّس مسجدالاقصی و لگدکوب کردن جان و مال فلسطینیان مظلوم از سوی دیگر، مسئله ی اوّلِ همه ی شما مسلمانان است که باید در آن بیندیشید و تکلیف اسلامی خود را در برابر آن بشناسید. و علمای دینی و نخبگان سیاسی و فرهنگی وظیفه ای بس سنگین تر دارند که متأسّفانه غالباً مورد غفلت آنان است. علما به جای برافروختن آتش اختلافات مذهبی، و سیاسیون به جای انفعال در برابر دشمن، و نخبگان فرهنگی به جای سرگرمی به حاشیه ها، درد بزرگ دنیای اسلام را بشناسند و رسالت خود را که در پیشگاه عدل الهی، مسئول ادای آنند پذیرا گردند و از عهده ی آن برآیند. حوادث گریه آور در منطقه- در عراق و شام و یمن و بحرین- و در کرانه ی غربی و غزّه و در برخی دیگر از کشورهای آسیا و آفریقا، گرفتاری های بزرگ امّت اسلامی است که سَرانگشت توطئه ی استکبار جهانی را در آن باید دید و به علاج آن اندیشید؛ ملّتها باید آن را از دولتهای خود بخواهند و دولتها باید به مسئولیت سنگین خود وفادار باشند. (پیام مقام معظم رهبری به حجاج بیت الله الحرام 01/ 07/ 1394)

وضعیت کنونی  مسجدالاقصی

این روزها مسجدالاقصی در شرایطی متفاوت با گذشته به ویژه حال و هوای سالهای دهه 60 میلادی که عربها در حمایت از آن صف آرایی کرده بودند، قرار دارد. مسئله فلسطین و مسجدالاقصی با گذار از آن دوران هم اکنون وجود هیچ دولت عربی را در کنار خود به طور جدی احساس نمی‌کند. حتی اردن که به عنوان ناظر بر امور مسجدالاقصی شناخته می شود در وقایع اخیر مسجدالاقصی از فلسطینی‌ها فاصله گرفت و هرگز در جایگاه حمایتگرانه از از مسجدالاقصی قرار نداشت.

براین اساس، مشاهده می شود که طی دهه های اخیر هر اندازه که بر واگرایی کشورهای منطقه در پرداختن به مسئله قدس و مسجدالاقصی افزوده شده در مقابل ملت فلسطین با سلاح آگاهی بخشی عمومی، توانسته اند بر همگرایی خود حول محور مسجدالاقصی بیفزایند ، تا جایی که اخیرا پیروزی مهمی را در مجبور کردن صهیونیستها به برچیدن همه تدابیر امنیتی از اطراف قبله اول بدست آوردند.

چه بسا اگر این سطح از آگاهی عمومی و هوشیاری فلسطینی ها در سالهای منتهی به 1948 وجود داشت، هیچ یک از فلسطینیان با وجود فشارهای شدید صهیونیستها و وعده های ارتش عربی در زمینه لزوم خروج از فلسطین در شرایط کنونی و بازگشت به آنها در وضعیت بهتر در آینده، هرگز وطن اصلی خود را ترک نمی گفتند و تا آخرین نفس در فلسطین رودروی صهیونیستها می جنگیدند. الگویی که البته هم اکنون شکل گرفته و نمونه آن را در تحولات الاقصی مشاهده کردیم.

انتهای پیام/م.ت/22