تفاوت مهم در روابط حماس با تهران و ریاض

به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) پایگاه خبری سما نیوز، چند روز پیش حماس در پاسخ به دعوت ایران هیئتی بلند پایه را برای شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی به ایران اعزام کرد و به طور واضح علاقه خود برای انجام این دیدار از ایران را اظهار کرد و آن را به « صفحه ای جدید » در روابط با تهران توصیف کرد. چه چیزی باعث شد تا حماس بر خلاف پنج سال گذشته و وخامت روابط با ایران صریحا نسبت به این دعوت اظهار علاقه کند؟

تحول آتی در سطح روابط

تحلیلگران سیاسی فلسطینی معتقدند روابط میان حماس و ایران در آینده متحول خواهد شد و به وضعیت قبل از بحران سوریه بازمی گردد و این بازسازی روابط موجب رنجش برخی دولت های عربی مانند عربستان و امارات و مصر می شود.

طی دو روز اخیر هیئت حماس با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران و علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار کرد.

حماس روز یکشنبه پس از دیدار این هیئت از ایران در بیانیه ای اعلام کرد: صفحه جدیدی در روابط ایران و حماس در جهت مقابله با دشمن مشترک و یاری فلسطین، مسجد الاقصی و مقاومت گشوده شد. در این بیانیه تاکید ظریف بر حفظ روابط ایران با گروه های فلسطینی و در راس آنها حماس و ادامه حمایت از مقاومت فلسطینی آمده است.

منافع مشترک ایران و حماس

عدنان ابو عامر استاد علوم سیاسی در دانشگاه الأمة غزه می گوید: روابط طرفین به صورت تدریجی به وضعیت قبل از بحران سوریه باز می گردد.

وی ادامه داد: در اینجا منافع مشترکی برای بازسازی این روابط وجود دارد و حماس منافع خود را در حفظ روابط با مستحکم با ایران برای دستیابی به کمک های مالی یا نظامی می یابد.

وی تاکید کرد حماس پس از مواجهه با بی توجهی دولت های بزرگ عربی، حمایت های منطقه ای را نیز در روابط خود با ایران جستجو می کند.

اخیرا مسئولان سعودی و اماراتی جنبش حماس را تروریست خطاب کرده و حماس نیز آن را به شدت انکار کرد.

ابو عامر تغییرات ایجاد شده در منطقه و تنهایی حماس را عامل نزدیکی آن به محور ایرانی می داند.

چنانچه وی تاکید کرد در مقابل ایران نیز به دنبال ارتباط قوی با حماس است.

وی افزود: ایران معتقد است عدم ارتباط با حماس این کشور را از تاثیر گذاری در پرونده فلسطین محروم می کند.

تاکید بر دوری از اختلافات

ابراهیم مدهون نویسنده و تحلیلگر سیاسی نیز معتقد است روابط ایران و حماس به سمت «صفحه ای جدید» می رود.

وی معتقد است روابط حماس پس از دیدار هیئت حماس از ایران به طور گسترده ای متحول خواهد شد و این دیدار به تحولاتی منجر می شود که تحکیم روابط آنها را در پی خواهد داشت.

مدهون ادامه داد: آنچه رابطه با ایران را متمایز می کند آن است که این کشور هیچ ربطه ای را اسرائیل ندارد و همواره  حمایت های مالی، تسلیحاتی و سیاسی از حماس داشته است.

مدهون بیان می کند که حماس در وضعیت کنونی به حمایت مالی و تسلیحاتی نیاز دارد، خصوصا در جریان بحران های اخیر که نواز غزه را در اداره امور خود رنج می دهد.

وی منافع مشترک میان طرفین را عامل اصلی ایجاد صفحه ای جدید در ایجاد روابط و دوری از اختلافات می داند.

چنانچه وی معتقد است نزدیکی ایران و حماس موجب رنجش برخی دولت ها مانند عربستان و امارات و مصر می شود.

این تحلیلگر می گوید: حماس برای حفظ روابط دوستانه با عربستان بسیار تلاش می کند تا از درگیری دوری کند. حماس برای توازن روابط با همه اطراف تلاش خواهد کرد و خواستار برخورد با هیچ دولتی نیست.

مدهون معتقد است : حماس در آینده اولویت خود را به روابط با ایران اختصاص می دهد و روابطش با عربستان سرد و متشنج خواهد شد.

تفاوت روابط حماس با تهران و ریاض
 

ولید مدلل رئیس مرکز پژوهش های سیاسی و توسعه در غزه ( مرکز پژوهشی غیر دولتی ) معتقد است روابط ایران و حماس مانند سال های قبل بازسازی خواهد شد.

وی گفت: روابط به سوی بهبود کامل می رود خصوصا پس از انتخابات اخیر حماس.

طی سال ها حماس روابط مستحکمی با ایران ایجاد کرد اما آغاز بحران سوریه در مارس 2011 و عدم تایید بشار اسد از سوی حماس، این روابط را متشنج کرد.

مدلل افزود حماس ایران را همپیمانی استراتژیک می داند و با وجود تیره شدن روابط با ایران در گذشته، این روابط را قطع نمی کند.

وی ادامه داد: ایران در ارائه حمایت های مالی و لوجستیکی به حماس از دیگران پیشی گرفته است.

مدلل تاکید کرد روابط میان حماس به احتمال زیاد تغییرات بیشتری خواهد داشت.

وی افزود حماس در شرایط موجود منطقه خواستار ماجراجویی برای نیست تا به روابطش با ایران لطمه وارد نسازد.

این تحلیلگر معتقد است روابط ایران و حماس بر روابط حماس با دولت های عربی مانند عربستان و امارات و مصر تاثیر خواهد گذاشت و حماس علاقمند به تحکیم این روابط و دوری از طرف های دیگر است.

وی ادامه داد: حماس جدای از ایران که همواره از این جنبش حمایت کرده، هیچ حمایت مالی و لوجستیکی از عربستان و امارات دریافت نخواهد کرد، پس از ترسی از به خطر افتادن منافع خود در این روابط ندارد. با وجود این بر اساس نظر مدلل حماس به روابط متوازن با همه اطراف علاقمند است.

به گزارش قدسنا، سرانجام  تمام حرف و حدیث ها درباره مواضع حماس و چرخش ناگهانی در سیاست های منطقه ای این جنبش که در نتیجه تحولات سوریه و منطقه ایجادشده بود ، و نیز ابهام در تعریف جدید روابط حماس با تهران و نیز سطح آن نیز در حال پایان یافتن است.
 

 این در حالی است که باید تغییرات در سطح رهبری و نیز مدیر دفتر سیاسی این جنبش را نیز نتیجه تغییر در رویکرد این جنبش مقاومت اسلامی نسبت به تحولات منطقه دانست که نتایج مثبتی داشت. اینکه حماس در اندیشه بازنگری در سیاست های خود و بازتولید اهدافش برآمد ، یک رفتار منطقی و اسلامی است و بی تردید به تقویت توان سیاسی و نظامی مقاومت می انجامد. اگر چه حماس در ارزیابی ها تحولات منطقه و نیز پیش بینی تحولات دچار اشتباه راهبردی و شتاب زدگی شد اما درصدد جبران آن برآمد.
 

از سخنان  دکتر ولایتی در دیدار با هیئت حماس نیز چنین برمی آید که فصل جدیدی از روابط حماس و تهران در حال شکل گیری است روابطی که با وجود برخی اشتباهات اما هیچ گاه به سطح پایین هم نرسید. توصیف ولایتی از هنیه مسئول دفترسیاسی حماس نیز یک تعریف سیاسی تحسین برانگیز بود . آنجا که وی گفت که تهران از مواضع هنیه کاملا حمایت می کند. در حاشیه گفتگوی خبرنگاران با اسامه حمدان مسئول روابط بین الملل حماس نیز بیتشر پرسشهایی که مطرح می شد درباره روابط ایران و حماس بود بویژه اینکه  در شرایط کنونی منطقه و نیز با توجه به تغییرات در ساختار سیاسی حماس و نیز متغیرات جدید سوریه و عراق و یمن انتظار بیشتری از ارتقای این روابط هست.
 

ولایتی که در هتل انقلاب در حضور خبرنگاران با اعضای بلندپایه حماس گفتگو کرد بعد از سخنانی درباره تاثیرگذاری انقلاب ایران برروندجنبش های مقاومت اسلامی منطقه از خبرنگاران قدردانی کرد و از دوربین های تلویزیونی داخلی و خارجی خواست تا ادامه جلسه بدون حضور آنها و محرمانه برگزار شود.

جلسه ای که گفته می شود در آن هیات حماس از تهران خواسته است تا سطح روابط به همان سطح عالی گذشته برسد. البته قرار بودکه هنیه به تهران بیایدکه گویی به دلیل برخی از ممانعت ها این موضوع انجام نشد. هیات حماس نیز حضور در مراسم تحلیف را فرصتی برای نزدیکی بیشتر و توضیح مواضع خود دانسته است. با آنکه سطح روابط با تمامی دلخوری ها از رفتارهای سیاسی و مواضع حماس درباره سوریه به جدایی نرسید. البته در این میان نیز برخی از جریانها تلاش کردند تا از چند اشتباه نامناسب اما نه چندان عمیق حماس بهره برداری کنند و تمام عمق مقاومت را هدف قرار دهند و از سویی مامورت تهران برای حمایت از مقاومت اسلامی درمنطقه نیز بی اثر شود.
 

با این حال آنچه در این جلسه محرمانه گذشت ، پیامی به جریانهایی بودکه خواستار ارتقای این روابط نبودند و همچنان تلاش می کنندتا سطح روابط در اندازه های یک سوءتفاهم باقی بماند. با وجود اینکه تهران تمامی رفتارهای سیاسی و اولویت های خود را براساس مقاومت اسلامی ملت فلسیطن و مبارزه با رژیم صهیونیستی تعریف کرده است. تعریف تهران تعریفی راهبردی و غیرقابل تغییر است و همچنان به آن وفادار می ماند.

انتهای پیام/