سالروز شهادت شیخ عزالدین قسام

به گزارش خبرگزاری قدس (قدسنا) امروز یکشنبه 20 نوامبر 2016 مصادف است با هشتاد ویکمین سالروز شهادت شیخ عزالدین قسام رهبر مبارزان فلسطین که 20 نوامبر 1935 در جریان جنگ با نیروهای اشغالگر انگلیس در منطقه جنگلی روستای یعبد واقع در استان جنین به شهادت رسید.

شهید شیخ عزالدین قسام در اذهان مردم فلسطین به عنوان بنیان‌گذار نهضت مقاومت اسلامی این سرزمین شناخته شده است که توانست با قیام خود نیروهای انگلیسی اشغال‌گر و گروه‌های صهیونیست هم ‌پیمان آنان را در سال‌های قبل از وقوع جنگ جهانی دوم جهانی به ستوه آورد.
نام وی محمد عزالدین بن عبد القادر مصطفی قسام بود که در سال 1882 میلادی در روستای کوهستانی جبله واقع در نزدیکی شهر لاذقیه در ساحل سوریه به دنیا آمد و برخی منابع تاریخ ولادت ایشان را 1871 اعلام کرده اند.
پدرش شیخ عبدالقادر مصطفی قسام، از کارمندان حوزۀ علوم شریعت اسلامی بود و مادرش حلیمه قصاب، در یک خانوادۀ تحصیل کرده و مذهبی پرورش یافته بود. پدر قسام در مکتب خانۀ روستا به اهالی، قرآن کریم، زبان عربی، خط و ریاضیات آموزش میداد و با یاد دادن سرودهای دینی، روحیۀ جهاد و حماسه را در میان ساکنان روستا بر می انگیخت، وی همچنین برای مدتی بازپرس ویژۀ دادگاه بود.
عزالدین قسام در مکتب خانۀ روستا خواندن، نوشتن و تلاوت قرآن را آموخت و در این زمینه از تمامی هم سن و سالان خود برتر بود.
قسام در ۱۴ سالگی برای کسب علوم دینی به دانشگاه الازهر مصر رفت و مدت ۸ سال در آنجا اقامت نمود و از محضر اساتید آن دانشگاه و از جمله شیخ محمد عبده استفاده نمود.
در سال 1911 زمانی که نظامیان ایتالیایی طرابلس را به اشغال خود درآوردند، رهبری تظاهرات مردمی در اعتراض به نیروهای ایتالیایی را به عهده گرفت و مردم را به دفاع داوطلبانه از وطن خود فرا خواند و از میان آنها، 250 نفر را برگزید. وی در ادامه پس از جمع آوری پول برای مبارزان و خانواده های آنان، به همراه آنها به بندر "اسکندرون" مهاجرت کرد و 40 روز در آنجا منتظر ماندند تا یک کشتی آنها را به لیبی برساند، ولی نیروهای متحدین در مقابل خواسته های دولت ایتالیا تسلیم شده و مانع از سفر شیخ و نیروهای داوطلب شدند.
بدین ترتیب شیخ قسام مجبور شد به همراه نیروهای خود به جبله سوریه بازگردد. وی پس از آن با استفاده از پولی که برای مبارزان و خانواده های آنان جمع آوری کرده بود مدرسه ای در این روستا تاسیس کرد و زمانی که نیروهای فرانسوی در سال 1918 ساحل سوریه را اشغال کردند، مردم را علیه آنها به قیام دعوت کرد و خانه خود را که تنها دارایی اش بود فروخت و با پول آن، 24 قبضه سلاح خرید و به همراه خانواده به روستای "الحفة" مهاجرت کرد و با مبارزان خود به انقلاب "عمر بیطار" در کوه های لاذقیه ملحق شد و مردم را نیز به انقلاب و جنگ علیه ارتش اشغالگر فرانسه دعوت کرد.
اما نیروهای فرانسوی وی را تحت تعقیب قرار داده و او را به همراه تعداد دیگری از همرزمانش به اعدام غیابی محکوم و سپس سعی کردند با پول و وعده مقام و منصب، او را فریب دهند، اما این تلاش هایشان ناکام ماند. زمانی که ارتش فرانسه تعقیب مبارزان سوری را شدت بخشید، آنها مجبور شدند که به ترکیه و شهرها و روستاهای دور دست سوریه بروند، شیخ عزالدین قسام به همراه تعدادی از همرزمان خود راهی بیروت پایتخت لبنان شد و در سال 1920 میلادی از آنجا به شهر حیفا در فلسطین رفت و امام جماعت مسجد جامع "استقلال" و خطیب آنجا شد و علاوه بر این، به ریاست جمعیت جوانان مسلمان شهر حیفا نیز برگزیده شد و شاخه های جدیدی از این جمعیت را در روستاهای اطراف این شهر تاسیس و خود بر فعالیت آنها و ساماندهی امور آنها نظارت می کرد و در کنار این کار، کلاس های درس خود را نیز در مسجد استقلال برگزار کرد.

وی در این کلاس ها اصول اخلاقی دین اسلام و نحوه دفاع از خود و وطن و دین در برابر اشغالگران انگلیسی و مهاجرت یهودیان به فلسطین را آموزش می داد و افراد خالص و صادق این جمع را که دارای روحیه شهادت طلبی نیز بودند، به عنوان یار و یاور نزدیک خود انتخاب می کرد.
ایشان 15 سال از عمر گرانقدرش را در این راه صرف کرد و به طور مخفیانه اقدام به خرید سلاح و آموزش نیروهای زبده و به آنها نیز توصیه کرد که این آموزش ها را به افراد موثق و قابل اعتماد خود نیز یاد دهند. رهبر مبارزان فلسطینی به افرادی که برای جنگ و کشتار مناسب می دید توصیه می کرد که به منظور آمادگی برای آغاز قیام ،برای خود سلاح تهیه کنند. وی اهداف این قیام را چنین بیان می کرد:
1-   آزاد سازی فلسطین از زیر یوغ استعمار انگلستان که دشمن درجه یک فلسطینیان و دیگر مسلمانان به شمار می رفت؛ چرا که به یهودیان وعده تشکیل یک کشور در خاک فلسطین داد و با این کار خود باعث مهاجرت ده ها هزار نفر از آن ها به فلسطین شد.
2-   جلوگیری از تحقق اهداف شوم ملت یهود در تشکیل کشوری یهودی در فلسطین.
3-   تشکیل یک کشور عربی ـ اسلامی در فلسطین. شعار نهضت شیخ عزالدین قسام این بود «سرانجام جهاد، پیروزی یا شهادت است» و مبارزان شهر حیفا و روستاهای اطراف آن، این عبارت را پیوسته تکرار می کردند.

پس از عمری مجاهدت در راه دین و وطن پیکر پاک شهید شیخ عزالدین قسام در روستای محل سکونت شیخ در نزدیکی حیفا در خاک آرام گرفت. مراسم تشییع جنازه ساعت ها به طول انجامید و خود به خود تظاهرات بزرگی تبدیل شد. در طول مسیر، درگیری های خونینی بین مردم و نیروهای دولتی درگرفت که منجر به زخمی شدن تعدادی از افراد دو طرف گردید.
اعتراضات و تظاهرات مردم فلسطین به دنبال شهادت شیخ عزالدین قسام به قیام مبدل شد که "انقلاب کبیر" نام گرفت و از سال 1936 تا 1939 ادامه داشت.

تمام/ سش 24