ظرفیتی که محاسبه نمی شود

مهدی شکیبائی

احتمال تکراراقدام ماه ژانویه 700 هزار فلسطینی در یورش به گذرگاه رفح و فروریختن دیوار این گذرگاه که منجر به وقوع بی سابقه ترین اقدام فلسطینیان از زمان اشغال سرزمین فلسطین توسط اسراییل شد اینک باردیگر به کابوسی وحشتناک نه تنها برای سران تل آویو که حتی مسئولان مصری بدل شده است.
در شرایطی که پیش بینی می شد پس از کنفرانس باصطلاح صلح آناپولیس در آمریکا وضعیت معیشتی فلسطینیان ساکن در نوار غزه تا حدودی در پی مصافحه سران عرب با مقامات آمریکایی و اسراییلی بهبود یابد، تنگنای شدید ناشی از فشار محاصره کشنده اقتصادی علیه 5/1 میلیون فلسطینی ساکن در غزه به حدی است که وقوع انفجاری انسانی علیه سکوت غرب و اعراب را محتمل می کند.
این احتمال بویژه پس از زمزمه هایی مبنی بر احتمال یورش گسترده و چه بسا اشغال مجدد نوار غزه توسط اسراییل جنبه عملی تر به خود گرفته است تا جاییکه مقامات ارشد گروههای فلسطینی آشکارا اعلام می کنند در صورت ادامه محاصره، انتفاضه ای مردمی علیه حصار کشنده به راه خواهند انداخت. انتفاضه ای که پیامدهای آن این بار نه مرزهای مصر که ممکن است مرزهای شمالی تماس این منطقه با شهرکهای صهیونیستی را در برگیرد و چه بسا گستره آن قابل کنترل نباشد.
این درخواست مردم نوار غزه  اما در پی جنگ روانی اسراییل، تهدیدی برای تمامیت ارضی مصر تبلیغ شده تاجاییکه مطبوعات دولتی مصر رهبران مقاومت در فلسطین را از این اقدام پرهیز داده اند.
هشدار مقامات مصری به فلسطینی ها برای عدم واکنش به مرگ تدریجی خود در حالی است که از زمان آغاز محاصره اقتصادی علیه این منطقه 142 بیمار فلسطینی به دلیل ممانعت اسراییل از خروج انان از فلسطین برای مداوا، جان خود را از دست داده ند و نزدیک به 450 شهروند فلسطینی نیز همزمان با این محاصره در پی حملات نظامی ارتش صهیونیستی به شهادت رسیده اند که نزدیک به 90 نفر انان  را فلسطینی های زیر 18 سال تشکیل می دهند. این شرایط باعث شده است که فلسطینی های ساکن در نوارغزه خود را برای یک انتفاضه بزرگ علیه محاصره آماده کنند. انتفاضه ای که معلوم نیست گستره آن فقط دیوار مرزی مصر را در برگیرد بلکه جهت آن ممکن است به سمت مرزهای شمالی نوار غزه جاییکه با سرزمینهای تحت اشغال اسراییل فاصله چندانی ندارد ، حرکت نماید.
 تحلیلگران معتقدند نگرانی های مصر ناشی از اوضاع نامساعد سیاسی این کشور است بویژه نزاع سیاسی ای که دولت این کشور با احزابی چون الوفد، الغد و کفایه و همچنین جنبش اخوان المسلمین  روبروست. اخوان المسلمینی که عقبه فکری و ایدئولوژیک حماس در فلسطین محسوب می شود. از این روست که قاهره به دلیل مسایل داخلی از فلسطینیان می خواهد نسبت به مرگ تدریجی ناشی از محاصره اقتصادی واکنشی علیه اسراییل انجام ندهند. تا او با مذاکره با طرف اسراییل و آمریکایی این مشکل را حل نماید.
از سوی دیگر اقدام بی بدیل فلسطینیان ساکن در نوار غزه در ژانویه سال جاری (فروریختن دیوار مرزی با مصر)که ظرفیت جدید نزد آنان را برای مقابله با تحریمها و تجاوزات اسراییل به نمایش گذاشت اینک نگرانی عمده مقامات صهیونیستی است. مقاماتی که از سال 2000 تاکنون هیچ گونه دستاورد سیاسی و نظامی از طریق یورش نظامی یا مذاکره حاصل نکرده اند. احتمال تکرار اتفاقات دیوار گذرگاه رفح در شرایط کنونی از آنرو برای تل اویو نگرانی محسوب می شود که شهرک های مستقر در مرزهای شمالی نوار غزه بدون شک یارای مقابله با یورش 700 هزار نفری و بلکه بیشتر فلسطینیان را در صورت عدم شکستن محاصره نخواهد داشت. این ظرفیت ممکن است به مثابه الگویی برای فلسطینیان ساکن در کرانه باختری و یا شاید فلسطینیان ساکن در اراضی اشغالی سال 48 معنا شود. یورشی که فلسطینیان از آن به عنوان انتفاضه مردمی برای شکستن حصار تعبیر می کنند آنگاه ممکن است به انتفاضه ای برای پایان اشغالگری اسراییل با توجه به شرایط موجود منطقه ای بدل شود.اگر تصمیم درستی برای رفع محاصره فلسطینیان ساکن در نوار غزه اتخاذ نشود این امکان وجود دارد که 5/1 میلیون فلسطینی نسخه جدیدی از ظرفیتهای ناشناخته مردمی را پیش چشمان سران سیاسی منطقه قرار دهند. امری که سران عربی خطر ان را احساس کرده اند و همسو با سفرهای دیپلماتیک اروپاییان سخن از روند مذاکره برای حل این مشکل ساکنان غزه سر می دهند.