آناپولیس ، اهداف ، دلایل و نتایج ؟

نویسنده: محمود باقری*

مقدمه:

پس از جنگ33 روزه و شکست(1) بی‌سابقه اسرائیل که به تضعیف جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی این رژیم انجامید ، تل آویو به ناچار برای رهایی از بحران داخلی و تهدیدات منطقه‌ای، پیشنهاد صلح عربستان را که به  صلح عربی معروف بود  در دستورکار خود قرار داد.

این جنگ ، موقعیت رژیم‌های سازش‌کار عربی را نیز در برابر افکار عمومی خود متزلزل کرده بود ، آن‌ها نیز برای پاک کردن صورت مسئله‌ای به نام اسرائیل  با اشتیاق بیشتری کنفرانسی را با همکاری مصر و اردن برگزار کردند تا روند این صلح را بررسی کنند.

جنبش مقاومت اسلامی(حماس) به عنوان منتخب قانونی مردم فلسطین که حداکثر آراء را در انتخابات شهرداری و پارلمانی به دست آورده بود، همچنان با رویکرد مقاومت در بین فلسطینیان نفوذ بسیاری یافته بود و محمود عباس رئیس دولت خودگردان ، به موازات محبوبیتی که حماس به دست می‌آورد جایگاه خود را به دلیل مشی سازش‌کارانه مقابل رژیم صهیونیستی در بین مردم فلسطین از دست می‌داد، اختلاف نظرهای دو گروه حماس و فتح در کابینه‌ اسماعیل هنیه و مجلس بالا گرفت و عملا دو گروه را در مقابل هم قرار داد تا جایی که منجر به درگیری های اسفناک و خونینی بین دو گروه شد و راه ایجاد دولت وحدت ملی را مسدود کرد.

مجموعه حوادث جاری باعث شد تا دستگاه دیپلماسی سازش، فعالانه در کشورهای عربی از یک سو و بین اولمرت و محمود عباس از سوی دیگر اقدام نماید.

در این بین تیرماه سال جاری، رئیس جمهورآمریکا( بوش) مانند پیشینیان خود طرحی دیگر به نام طرح صلح خاورمیانه را مطرح می‌کند و از تمامی گروه‌های سازش عربی و فلسطینی می‌خواهد که در کنفرانس صلح خاورمیانه که پاییز امسال برگزار می‌گردد شرکت نمایند و به همین ترتیب محوریت طرح صلح عربی به حاشیه می‌رود و تمامی طرف‌ها با محوریت آمریکا کنفرانس صلح پائیزی دیپلماسی خود را هماهنگ می‌کنند.

 در حال حاضر برخی از کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و کمیته چهار جانبه صلح خاورمیانه که متشکل از آمریکا، روسیه، اتحادیه‌ اروپا و سازمان ملل است، از برگزاری این کنفرانس حمایت‌کرده‌اند [2].
در این مطلب به بررسی چند موضوع می پردازیم:

1.  این نشست  چه اهدافی را دنبال می کند ؟ و با طرح‌های گذشته‌ای که به بن‌بست رسیده است چه تفاوتی دارد؟

2. رویکرد فعلی کشورها و گروههای درگیر در مناقشه فلسطین در این خصوص چیست؟

3. موضع طرف‌های مذاکره کننده چیست؟

4.  نتایج این نشست چگونه پیش‌بینی می‌شود ؟

کنفرانس آتی و کنفرانس های گذشته:

            قرار است در این کنفرانس مقام‌هایی از دهها کشور از جمله برخی از کشورهای عربی که تا کنون با اسرائیل رابطه دیپلماتیک برقرار نکرده‌اند ، شرکت کنند. هدف اصلی کنفرانس صلح، اعلام توافق تازه‌ای بین اسرائیل و دولت خودگردان فلسطینی به منظور عملی کردن طرح تشکیل کشور مستقل فلسطین در کنار آغاز روند عادی سازی روابط برخی از کشورهای عرب حوزه جنوبی خلیج فارس و شمال آفریقا با اسرائیل است [3] درحالی که بحث و مجادله میان کشورهای عربی درباره کنفرانس خاورمیانه ای بوش هنوز ادامه دارد، تیم دیپلمات‌های آمریکا دستور کار این کنفرانس را منتشر کردند. نیکلاس برنز معاون وزیر خارجه آمریکا در نشست کارگروه این کنفرانس گفت: نقشه راه، طرح صلح عربی و قطعنامه های شورای امنیت در دستور کار نشست صلح خاورمیانه قرار دارند.به نوشته روزنامه الشرق الاوسط، برنز افزود: «زمین در برابر صلح، نقشه راه، قطعنامه های ۱۳۹۷ ، ۳۳۸ و ۲۴۲ شورای امنیت در دستور کار نشست صلح خاورمیانه قرار دارند [4].

بنابراین طرح با طرح های سازش گذشته تفاوتی ندارد.

شرایط طرف های کنفرانس:

همانطور که در مقدمه آورده شد، طرفهای این طرح در وضعیت متزلزلی قرار دارند و به دنبال دور کردن خود از بحران‌های جاری خود هستند، بحران‌هایی‌که مدتها گریبانگیرآن‌ شده است .

اسرائیل در این راستا تعدادی از اسرای وابسته به جریان فتح ابومازن را آزاد کرده است البته این امر با دو هدف  حمایت از فتح در درگیری‌های اخیر با حماس و دوم برای نشان دادن حسن نیت خود و ایجاد رغبت در طرف مقابل برای انجام مذاکرات صلح انجام گرفت .

دولت خودگردان نیز برغم مخالفتها و تضعیف موقعیت خود میان فلسطینیان و درحالی‌که غزه در محاصره و حملات رژیم صهیونیستی است، با ملاقات‌های پی‌در‌پی با اولمرت به سفارش وزیر خارجه آمریکا، گام در راه سازش نهاد.

کشورهای عربی نیز هر کدام برای پایان دادن به مناقشات و رهایی از بن‌بست‌های سیاسی داخلی امیدوار به روند مذاکرات هستند.

عمرو موسی دبیرکل اتحادیه عرب نیز پس از دیدار با رایس در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که در این دیدار از جدیت آمریکا نسبت به کنفرانس بین‌المللی صلح خاورمیانه مطلع شده است. [5] بنابر این رویکرد اتحادیه عرب نیز استقبال از برگزاری کنفرانس است.

آمریکا نیز که مجموع اقداماتش در سال های اخیر باعث منفی شدن افکار عمومی امت مسلمان و عرب شده است، سالهاست که به دلایل حمایت بی‌دریغ از اسرائیل، هزینه‌های سیاسی و اقتصادی بسیاری را متحمل شده است، این دولت به دنبال خلاصی از این بحران در صدد ایجاد وجهه‌ای جدید از خود است و از سویی نیز در اثر فشارهای لابی صهیونیستی ( آیپک) به دنبال شکست اسرائیل در جنگ 33 روزه در پی یافتن راه حلی برای حفظ کیان این رژیم در منطقه

 است.6.

اتحادیه اروپا نیز بخصوص در این چند ساله به همراه سازمان‌ملل به همراهی با آمریکا قدم در این کنفرانس می‌گذراند و روسیه در‌حالی‌که کمترین منافع را در این مناقشات دارد برای در جریان بودن، گرفتن امتیاز از طرف‌ها و به دنبال کسب منافع احتمالی، در این کنفرانس حضور می‌یابد.

 اسرائیل نیز که به شدت در برابر حملات شهادت‌طلبانه و مقاومت خود را ضعیف و ناتوان نشان داده است و این مساله را در  بین سالهای 1982  یعنی اشغال لبنان و آغاز درگیری با مقاومت حزب‌الله به دست آورده است . این رژیم  مجبور  به عقب‌نشینی از لبنان در سال 2000 شد و بارقه‌های امید را در مقاومت فلسطینیان زنده کرد و انتفاضه دوم رقم زده شد  تا جایی که شارون -رادیکال ترین دشمن فلسطینیان- را وادار به عقب نشینی از غزه کرد. 7]  تمامی طرح‌های صلح یکی پس از دیگری در برابر مقاومت شکست خورده است حتی انتخابات ها نیز نشان از رویگردانی فلسطینیان از روند سازش و گرایش به مقاومت و عملیات های شهادت‌طلبانه است موضوعی که اسرائیل را به شدت به بحران کشانده است. بنابراین، رژیم صهیونیستی در حالت انفعال چاره‌ای جز برقراری کنفرانسی برای خروج از بحران ندارد، کنفرانسی که موقعیت مقاومت را در بین اعراب تضعیف و سازش‌کاری را تقویت کند.

خواست و خطوط قرمز طرف ها از کنفرانس صلح:

        اما خواست رژیم صهیونیستی چیست؟ این هدف به راحتی از موضع وزیر امورخارجه آمریکا نمایان است: «آمریکا در تلاش است تا با همکاری همه‌ طرف‌های ذیربط، پرونده بحران اسراییل و فلسطین را پایان داده تا هر چه سریعتر کشور مستقل فلسطین تشکیل شود؛ اما ایجاد سندی فراگیر و دربرگیرنده‌ راه‌کار نهایی صلح هم‌چنان راه درازی را در پیش دارد.طرف فلسطینی باید نسبت به تعهداتش در قبال حفظ امنیت و مبارزه با تروریسم پایبند باشد.8

اماخطوط قرمزاسرائیل چیست؟

اسرائیل با مسئله بازگشت آوارگان مشکل اساسی دارد بازگشت آوارگان که  قطعنامه‌های سازمان ملل متحد نیز بر آن تاکید می کنند ،  اسرائیل را  که با هزینه گزاف مهاجران را از اکناف جهان گردآورده است و توانایی تامین امنیت آن‌ها را ندارد با مشکل روبرو می‌کند، آوارگانی که در صورت بازگشت خود بسان بمبهای همیشه فعال علیه این رژیم خواهند بود، آوارگانی که سال هاست آرزوی بازگشت دارند و سختی آوارگی و زندگی در تنگناها را از چشم رژیم صهیونیستی می‌بینند چنانچه: اویگدور لیبرمن وزیر امور راهبردی اسراییل اعلام کرد حزب متبوعش تنها در صورتی از عقد یک توافق نهایی با فلسطینیان حمایت می‌کند که این توافقنامه، انتقال شهروندان عرب اسراییل به اراضی فلسطینی یا تبادل زمین با فلسطینیان را نیز شامل شود و به هیچ وجه با بازگشت فلسطینیان موافقت نخواهد کرد.(9)

 بنابراین رژیمی که با عرب‌های 1948 و روند زاد و ولد و افزایش جمعیتی آن‌‌ها مشکل دارد، حال بازگشت از سرزمین‌های اشغالی سال 1967 که اسرائیل را تقریبا محدود به  70 درصد فلسطین می‌کند با معضلی مواجه خواهد شد  که این رژیم را در برابر افزایش جمعیت با تهدید فزاینده قدرت مانور مخالفان در صورت آزادی مرزها مواجه خواهد کرد، پس واگذاری زمین نیز برای اسرائیل خط قرمز دیگری است، هرچند که بحث بر سر آن را می‌پذیرد.

آنها به خوبی واقفند که هرگونه عقب نشینی از مواضع و خطوط قرمز به ضرر آن‌ها تمام خواهد شد، وزیر امور راهبردی اسرائیل ابراز داشت: فلسطینی‌ها نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند(.10 )  و این همان موضوعی است که اجرای حداقل تعهدات را از سوی اسرائیل با مشکل روبرو می‌کند.

دولت خودگردان به سرکردگی ابومازن، وارث صلح‌ها و سازش‌کاری‌هایی است که نتیجه ای در خور به منظور احقاق حق فلسطینیان نداشته است، این دولت که در انتخابات اخیر به شدت شکست خورد و رقیب مقاومتی آن توانست مشروعیت سیاسی خود را با مقبولیت گذشته همراه سازد ادامه حیات سیاسی خود را با مشکل مواجه می‌بیند، بنابراین درصدد است تا در این بحران با برگزاری گردهمایی از دولت های عربی و غربی با به انزوا کشاندن حماس به حذف رقیب اقدام نماید.

اما خواست دولت خودگردان چیست؟

عقب نشینی اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی سال 67، موضوع بازگشت آوارگان، قبول حاکمیت فلسطین بر قدس شرقی و آزادی ارتباط بین کرنه باختری با غزه. (11)

 همین‌ها تا حدود بسیاری خطوط قرمز دولت خودگردان است که به حداقلی از آن‌ها در کنفرانس باید برسد«، محمود عباس در گفت‌وگو با روزنامه الشرق‌الاوسط در تازه‌ترین اظهارات خود درباره کنفرانس پاییز گفت: برای اینکه بتوانیم از کنفرانس پاییز با دست پر و رضایت‌مند برگردیم باید سه موضوع را مورد بررسی وحل و فصل نهایی قرار دهیم. اول اینکه از حوزه خواسته‌ها و پیش‌شرط های سابق رها شویم، دوم اینکه اصول و مسائل شش‌گانه (راهکارهای نهایی صلح همچون قدس، آوارگان فلسطینی، شهرک‌های یهودی‌نشین، مرزها، آب‌های سرزمینی و امنیت) بطور کامل بررسی شود و در نهایت نیز به وعده‌ها و زمان آغاز مذاکرات با طرف اسرائیلی عمل شود.12)

کشورهای عربی که با پیشنهاد عربستان معروف به طرح صلح عربی وارد این عرصه شدند:(طرح عربستان سعودی قطعنامه های 242 و 338 را به عنوان مبنای تلاش دیپلماتیک جدید قرار داده است).

 این طرح خواستار عقب نشینی اسرائیل از سرزمین های اشغال شده در سال 1967 شامل بلندی‌های جولان، بیت‌المقدس شرقی و پذیرش یک دولت مستقل فلسطینی به پایتخت بیت‌المقدس شرقی از سوی اسرائیل شده است. در عوض تمام کشورهای اتحادیه عرب موافقت می‌کنند که به نزاع با اسرائیل خاتمه داده؛ صلح بین آنها و اسرائیل برقرار کرده و از همه مهمتر مناسبات عادی با این رژیم را آغاز کنند.

 بدیهی است که این نکته آخری برای اسرائیلی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. صلح پیمانی است که بر روی تکه ای کاغذ نوشته می شود. اما سایه جنگ و تهدید زمانی واقعا از روی سر اسرائیلی‌ها کنار می‌رود که آنها بتوانند پیمانی را با اعراب در زمینه برقراری روابط عادی منعقد کنند.

 روابطی که مبادلات اقتصادی، تعاملات آکادمیک و فرهنگی و ارتباط میان ملت های در جوامع مختلف اجزای جدائی ناپذیر آن باشند.

اما در مطلع طرح پیشنهادی عربستان سعودی نکاتی است که به عنوان خطوط قرمز اسرائیل‌ها شناخته شده اند. نکاتی نظیر عقب‌نشینی به مرزهای 1967 و تقسیم بیت‌المقدس. البته در این قسمت به یکی دیگر از موضوعات بحث برانگیز یعنی آوارگان فلسطینی اشاره‌ای نشده است.

از میان 17 عضو دیگر اتحادیه عرب نیز مراکش، قطر، کویت، تونس، عمان و لیبى در زمره بلوک میانه روها به حساب مى‌آیند. یمن، موریتانى، سومالى، جیبوتى و کوموروس نیز بازیگرانى کوچک محسوب مى شوند که احتمالا سیاست هایى مطابق با رویدادها و فضاى موجود اتخاذ خواهند کرد. کشورهایى مانند عراق، سودان، بحرین و الجزایر هم اعضایى هستند که با مشکلات داخلى خود پنجه نرم کرده و خود به خود از این روند کنار گذاشته مى شوند.

 اما کشورهاى لبنان و سوریه نیز هستند که در هیچ یک از این دسته بندى ها جاى نمى گیرند.(13.)  ترک بلندیهای جولان ضمن هزینه گزافی که برای اولمرت به همراه می آورد، موقعیت این رژیم را در برابرکشوری که رابطه تیره خود را با صلحی همانند کمپ دیوید در ازای آزادی و ایجاد رابطه بهبود نبخشیده، بسیار خدشه پذیر می‌کند و از سویی لبنانی که دور نیست زخم‌هایی که از اسرائیل خورده است و شکست سال پیش این رژیم موقعیتش را در لبنان در برابر مقاومت اسلامی از دست داده است و از اینهمه برای اسرئیل وخیمتر اینکه این دوکشور روابط بسیار نزدیک و دیرینه ای با ایران دارند.

رویکرد آمریکا را از مواضع جانبدارانه این کشور باید بدست آورد، حمایت‌های بی دریغ از رژیم صهیونیستی بخصوص در رابطه با قطعنامه‌های شورای امنیت وحمایت‌های مالی ونظامی سالانه  و ... نشان از دو مسئله دارد و آن اینکه وضع رژیم صهیونیستی بسیار آشفته است که اقدام آمریکا برای صلح سازی را می‌طلبید و دوم اینکه آمریکا به دنبال چیزی فراتر از این کنفرانس می‌گردد، موضوعی که در دهه های اخیر شاهد آن بوده ایم:« از نگاه ایران و نیز برخی از تحلیل‌گران سیاسی، هرگاه آمریکا برای از سرگیری مذاکرات بین اسرائیل و فلسطینی‌ها فعال می‌شود، معمولا هدف کلی‌تری را در خاورمیانه در نظر دارد.( 14)

همزمانی تاریخ برگزاری کنفرانس صلح خاورمیانه با اتمام مهلت دو ماهه اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان به ایران برای وضع تحریم های شدیدتر علیه آن، از نظر برخی تحلیل‌گران، امری کاملا تصادفی نیست و ممکن است آمریکا با استفاده از فرصت برگزاری کنفرانس در صدد تشکیل جبهه جدیدی با مشارکت اعراب و اسرائیل علیه ایران برآید.

اگر به معادله فوق، بحث وضعیت کنونی لبنان افزوده شود، در آن صورت نگرانی آن از تحولات دو ماه آخر سال میلادی جاری در خاورمیانه که بر گرد برگزاری کنفرانس صلح در آمریکا دور خواهد زد، بهتر قابل درک خواهد بود( 15.)

 آن‌ها در تلاشند تا گروههای مخالف برگزاری این کنفرانس را کم شمار جلوه دهند.16

در حالیکه وضعیت اینچنین نیست گروههای مقاومت فلسطین محدود به حماس نیست و سایر گروههای مقاومتی هم که در حال حاضر دارای اکثریتی غالب در فلسطین هستند با برگزاری و هرگونه توافق در این کنفرانس مخالفت خود را اعلام کرده اند و در کشور‌های خاورمیانه نیز به جز ایران، سوریه و لبنان که از تاثیر‌گزاران اصلی مسئله فلسطین هستند نیز با این کنفرانس مخالفند و این موضوعی نیست که طرفهای سازش و آمریکا و اسرائیل از کنار آن بی توجه بگذرند.

بررسی شرایط نیروهای خارج از کنفرانس:

با بررسی خطوط قرمز دو طرف و خواسته  آن‌ها از مذاکرات صلح و نگرانی‌ و عدم اعتماد آنها به یکدیگر در اجرای تعهدات و سوابق برگزاری کنفرانس های صلح سابق اینچنین بدست می آید برای  چندمین بار  کنفرانسی در حال برگزاری است که نتیجه ای جزناکامی بخصوص برای طرف مقابل رژیم صهیونیستی ندارد.

حداقل بهره برداری که از این کنفرانس خواهد بود نشستن پای میز مذاکره و به نوعی شناسایی اسرائیل است. مابقی بهره برداری‌ها همین اجبار دولت خودگردان به مقابله و به حاشیه کشاندن دولت قانونی حماس خواهد بود که در حال انجام است.

اما اینهمه خطوط قرمزها، تردیدها وگمانه زنی ها فقط یک روی سکه است، رویی که در آن طرفهایی هستند که در هرصورت خواهان مذاکره و به پایان رساندن مناقشات هستند. روی دیگر سکه جنبش‌هایی هستند که گزینه مقاومت را برگزیدند. دو گروه عمده مقاومتی در فلسطین وجود دارند که با گزینه های شهادت طلبی و استفاده از سلاح برای از بین بردن اسرائیل قدم در راه نهاده‌اند و به هیچ عنوان به مصالحه بر سر آرمان خود که همان (آزادی کامل فلسطین) هست به راضی نمی شوند. شاید این چنین برآورد شود که حداقل حماس به خاطر تحت فشار بودند با این مسئله به هر صورت کنار بیایند ولی این امر در طول حداقل دو سال حاکمیت حماس که به انحاء مختلف تا کنون در فشار قرار گرفته است بعید به نظر می رسد. جنبش جهاد اسلامی نیز با رویکردی که دارد به هیچ وجهی با سازش کنار نخواهد آمد، گروههای جهادی در بین مردم فلسطین به خاطر مقاومتی که علیه اسرائیل دارند از جایگاه و پایگاه محکمی برخوردارند و این همان موضوعی است که ادامه همکاری و اجرای تعهدات کنفرانس از سوی دولت خودگردان را برای اسرائیل ناممکن جلوه می کند..17

دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد که کنفرانس به اصطلاح صلح خاورمیانه که قرار است در آناپولیس آمریکا برگزار شود تنها به نفع کاخ سفید و اسرائیل خواهد بود، رمضان عبدالله شلح در گفتگو با پایگاه اینترنتی الجزیره،تصریح کرد: این کنفرانس راهکارهایی را برای سازش در نظر گرفته است که مرزهای اشغالی 1967، قضیه قدس و هرگونه پایبندیاسرائیل به حق بازگشت آوارگان فلسطینی را نادیده می گیرد. 18

 رئیس دفترسیاسی حماس درکنفرانس مطبوعاتی که در دمشق برگزار شد،درباره نشست گروه‌های فلسطینی دردمشق که قرار بود 7 نوامبر با هدف مخالفت با نشست آناپولیس برگزار شود، گفت: این کنفرانس همزمان با آناپولیس برگزارمی شود.19) و این زمزمه های مقاومت است که قدرت خود را در این کنفرانس نشان خواهد داد.

فرض توافق با بازگشت سیل عظیمی از آوارگان در فلسطی 20 وآزادی اسرای فلسطینی، امکان آزادی و وسعت مانور، خطر امنیت جدی برای اسرائیل فراهم خواهد کرد، خطری که دیگر قابل کنترل نیست.21

از نظر منطقه‌ای اسرائیل در همسایگی خود دو کشور عربی را دارد که سال هاست با آن درگیر است. لبنان، کشوری که سال ها در اشغال اسرائیل بود و همین اشغالگری اسرائیل باعث اتحاد ملی در این کشور علیه اسرائیل شده است و این ضدیت در جنگ 33 روزه دو چندان شده است و گروه مقاومت حزب الله به عنوان تهدید همیشگی و جدی اسرائیل همواره به عنوان سایه وحشتی است که هم اکنون با حمایت اقشار مختلف مردم لبنان همراه است مطرح خواهد بود و هیچ رویکردی دیگر در این مدت زمان اندک در لبنان اثری ندارد.

 سوریه تنها کشوری است که مصالحه را مانند مصر حتی به قیمت آزادی جولان در دستور کار خود قرار نداده است. در سیاست‌های سوریه بلندی‌های جولان حقی است که بدون هیچ پیش شرطی باید بازگردانده شود بشار اسد رئیس جمهور سوریه تاکید کرد، که سوریه هرگز از حقش مبنی بر بازگرداندن بلندی‌های جولان اشغال شده چشم پوشی نخواهد کرد22 . عبدالله درداری معاون نخست وزیر سوریه در پاسخ به درخواست های رژیم صهیونیستی برای شرکت در کنفرانس صلح خاورمیانه در آمریکا گفت: در صورتی شرکت خواهیم کرد که مسئله بازگرداندن بلندی های جولان در دستور کار قرار داشته باشد23و همه می دانند شرکت سوریه جز برای باز‌پس‌گیری و اخذ امتیاز یک طرفه و بدون امتیازدهی به اسرائیل نیست.

نتیجه:

            در مذاکرات بین‌المللی، اصولا هر یک ازمذاکره کنندگان سعی در قبولاندن نظریات و پیشنهادات خود به دیگری دارد و در اینجاست که تقابل نظریات وپیشنهادات پیش می‌آید... در هر صورت، هرچند تقابل وتعارض نظریات مذاکره کنندگان زیادتر باشد، احتمال عدم حصول توافق و شکست مذکرات بیشتر خواهد بود24.

 از سویی خطوط قرمزهایی برای طرفهای سازش وجود دارد که کمترین امکان توافق برروی آن می‌رود و از سویی اسرائیل در صورتی که بخواهد از خطوط قرمز خود چشم پوشی کند در کمترین مدت بیشترین امتیاز را به گروههای جهادی مخالف خود داده است بنابر این بعید به نظر می‌رسد که توافق‌هایی اینچنینی صورت پذیرد.

طرف آمریکایی که به دنبال راه‌حلی برای حل بحران است به دلایل متعددی ازجمله دوره آخر ریاست جمهوری بوش، عدم استقبال افکارعمومی منطقه و قدرت یافتن مخالفان سازش، نخواهد توانست از اعمال فشار بر روی طرف فلسطینی و عربی استفاده کند.

چامسکى تأکید مى‌کند کنفرانس به اصطلاح صلح خاورمیانه که قرار است به میزبانى آمریکا برگزار شود به سبب نادیده گرفته شدن حقوق غصب شده مردم فلسطین و جانبدارى از رژیم صهیونیستى همانند نشست‌هاى پیشین محکوم به شکست خواهد بود25.، تمام کنفرانسهایی که تا کنون در شرم الشیخ برگزار شده است؛ تنها منافع اسرائیل و چگونگی ایجاد امنیت برای اسرائیلی هارا در دستورکار خویش قرار داده است.26

علل پنهان برگزاری کنفرانس:

و اما سوالاتی که پیش می آید این است که چرا گروههای مقاومتی و طرفدار مقاومت، برگزاری آن را تحریم و با آن مخالفند؟ علیرغم آن‌هایی که فکر می‌کنند این مخالفت به دلیل واهمه از ایجاد اتحاد علیه ایران است باید گفت که نتیجه‌ای که در این کنفرانس ایجاد خواهد شد هرچه باشد ایجاد اتحادی که منتهی به تقریب مواضع علیه ایران بشود نخواهد بود هرچند که اردن و مصر به روال وابستگی چندین ساله خود مواضعی را علیه ایران داشته باشند. چند دلیل می‌توان برای مخالفان برگزاری این کنفرانس یافت، اول اینکه برگزاری این کنفرانس ها باعث نزدیک‌تر شدن گروههای سازش و سعی در به حاشیه کشاندن گروههای مقاومتی است و این هزینه‌ای سنگین برای ایجاد اتحادی دوباره در رویارویی با اسرائیل ایجاد خواهد کرد. دوم اینکه فرصت بدست آمده از شکست اسرائیل در جنگ33 روزه که باعث تقویت گروههای مقاومت شده است، نیز از دست می رود و سوم اینکه پاسخ منفی به دعوت آمریکایی است که چهره‌ای منفور در میان مردم منطقه یافته و این خود فرصتی است که معادله حضور سیاسی آمریکا را در منطقه بر هم بزند.

بنابراین تحریم کنفرانس صلح بهترین فرصت سیاسی برای رهایی از حضور مداوم و استکباری آمریکا و تقویت مقاومت و در نتیجه ضربه‌ای موثر بر وضعیت متزلزل اسرائیل است، فرصتی که نباید از بین برود.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*کارشناس حقوق بین الملل

منابع:

1.از آن رو این نبرد را شکست اسرائیل عنوان می کنند که:.1 نابرابری نیرویی، تجهیزاتی و تسهیلات جنگی حزب الله در برابر اسرائیل 2. حمایت‌های قدرت‌های بین المللی مانند آمریکا و انگلیس ازاسرائیل 3.سکوت مجامع بین المللی همچون شورای امنیت سازمان ملل متحد در برابر نقض فاحش اصول حقوق بین الملل توسط اسرائیل و بازگذاشتن دست اسرائیل در تجاوز و تجویز تلویحی نقض قواعد 4.طولانی شدن بی سابقه جنگ علی‌رغم کمیت و تسهیلات کم نیرویی که مقابل اسرائیل ایستاده بود(گروههای پارتیزانی حزب الله) 5. ناتوانی در در رسیدن به نقشه های از پیش تعیین شده اسرائیل 6. تحمل بی سابقه خسارات مالی و مادی فراوان در اسرئیل7. انزجار افکار عمومی جهان از عملکرد اسرائیل و از دست دادن اعتماد جمعیت‌های صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی و بالعکس توفق و برتری نیروهای حزب‌الله در جلب افکار عمومی داخلی و بین المللی8.ایجاد اتحاد در بین گروههای مقاومت لبنانی و مردم و از هم گسستگی بی سابقه در اسرائیل 9. و نهایتا از دست رفتن حس امنیت اسرائیل در بعد داخلی و منطقه ای، مسئله‌ای که در این 60 سال اشغال فلسطین به شدت نیازمند آن است. این عناوین با توجه به وضعیت اسرائیل و اعتراض های مردمی و اعتراف های مسئولین اسرائیلی است.

[3][2] http://www.ayandehnegar.org/pageKhabar.php?news_id=3583

http://www.agahsazi.com/News.asp?NewsID=2331[1][3]

[4][4] http://www.barnameh-budjeh.com/npview.asp?ID=1504956

[5][5] http://isna.ir/main/NewsXML.aspx?ID=1016600

[6][6] ضمن اینکه بحث مسیحیان صهیونیست و اعتقادات خاص این گرایش دینی سیاسی را در این بین نباید نادیده گرفت.

[7][7] عقب نشینی از جنوب لبنان اولین عقب نشینی نسبتا کامل در اثر مقاومت منطقه ای بود و عقب نیشنی از غزه نیز اولین عقب‌نشینی در اثر مقاومت در فلسطین بود.

[8][8] http://isna.ir/main/NewsXML.aspx?ID=1016600

[9][9] http://www.nedains.com/index.php?name=News&file=article&sid=744 به نقل از جروزالیم پست27/10/2007

[10][10] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8608200580

[11][11] تاکید می شود که این خواست دولت خودگردان و گروه سازشکار است نه گروه های طرفدار مقاومت

[12][12] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8608200040

[13][13] http://isna.ir/Main/NewsView.aspx?ID=News-1030338

[14][14]  تشدید تهدیدهای آمریکا و  بهانه تراشی های آمریکا علیه یران گویای استراتژی در تنگنا قرار دادن ایران در منطقه است.

[15][15] http://www.agahsazi.com/News.asp?NewsID=2331

[16][16] تاکنون تنها گروه حماس و سید علی خامنه‌ای رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران با کنفرانس صلح به مخالفت برخاسته‌اند به نقل از سایتhttp://fa.wikipedia.org

[17][17] البته در فلسطین اشغالی گروههای راست گرای صهیونیستی هستند که با هر نوع سازش و انعطاف در برابر فلسطینیان مخالفند، همین گروهها بودند که اسحق رابین را به خاطر مشی (تا حدودی سازش کارانه)ترورکردند و بنابراین رژیم صهیونیستی هم بعید است که در اجرای تعهدات آتی خود توانایی داشته باشد.

[18][18] http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?pr=s&NewsID=584023

[19][19] http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?pr=s&NewsID=581593

[20][20] بازگشت آواردگان بی تردید باعث تقویت گروههای جهادی در فلسطین خواهد شد

[21][21] گروه اسلامگرای حماس که کنترل نوار غزه را در دست دارد، کنفرانس صلح خاورمیانه را تحریم کرده است. http://www.ayandehnegar.org/pageKhabar.php?news_id=3583

[22][22] کیهان 29/07/86

[23][23] http://www.irinn.ir/Default.aspx?TabId=52&nid=61039

[24][24] حقوق معاهدات بین المللی- محمد رضا ضیائی بیگدلی- انتشارات گنج دانش- سال 84ص26

[25][25] http://www.iran-newspaper.com/1386/860805/html/diplomatic.htm

[26][26] http://javannews.org/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=507506  به نقل از روزنامه القدس العربی