جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ 
qodsna.ir qodsna.ir

سابقه و گستره حضور اسرائیلی ها در افریقا (جیبوتی)

کشور کوچک جیبیوتی در دهانه جنوبی و تنگه باب المندب از طرف غرب و جنوب غربی به اتیوپی از شمال و شمال غربی به اریتره ، شرق و شمال شرقی به تنگه باب المند و دریای سرخ و ازجنوب به سومالی محدود است .
جیبیوتی در27 ژوئن 1977 پس از 115 سال حکومت استعمار فرانسه به عنوان چهل و نهمین کشور افریقا استقلال یافت . این اعلام استقلال تاثیر زیادی بر منافع حیاتی اسرائیل در منطقه داشت . به نوشته منابع اسرائیلی جیبیوتی تحت حکومت فرانسه عامل موازنه ای برای تامین کشتیرانی در باب المندب یعنی دروازه اسرائیل به یمن جنوبی بود و از انجا که کشور جدید ، الحاق خود را به جامعه عرب اعلام کرد و زبان رسمی خود را عربی اعلام نمود ، کشتیرانی اسرائیل در باب المندب به خطر افتاد .
به هر روی رژیم صهیونیستی این کشور بسیار کوچک را به عنوان یک منطقه استراتژیک در مسیر استراتژی پیرامونی خود ارزیابی کرده است . بر این اساس اسرائیلی ها همواره تحولات مربوط به جیبیوتی را تحت نظارت و بررسی قرار داده اند .
اسناد ساواک نشان می دهد که حتی قبل از اعلام استقلال جیبیوتی ، رژیم صهیونیستی در ان سرزمین نفوذ سیاسی و اطلاعتی قابل توجه داشت . ساواک طی گزارشی به محمد رضا پهلوی تقاضای ناهوم ادمونی معاون وقت موساد از ایران را درباره جیبیوتی چنین اعلام می کند:
آقای ناحوم ادمونی معاون سرویس اسرائیل در روز 20/11/54 طی ملاقاتی با جان نثار اظهار داشت :
دولت فرانسه اعلام کرده که سال آینده به جیبیوتی استقلال خواهد داد . علی عارف نخست وزیر جیبیوتی که ضد شوروی و طرفدار غرب است از حمایت فرانسه بر خوردار بوده و مایل است تماسهای خود را با کشورهای منطقه غرب توسعه دهد و از اسرائیل نیز درخواست کمکهای آموزشی در زمینه تربیت پاسداران مسلح حفاظت شخصیتها علی الخصوص خود علی عارف را به عمل آورده است .
به نظِر علی عارف مهمترین کشوری که جیبیوتی باید با آن در حال حاضر ارتباط خصوصی برقرار کند ایران می باشد و از این رو استدعا کرده که به وی اجازه داده شود از ایران دیدن نماید . این اقدام نخست وزیر جیبیوتی در جهت توسعه مناسبات خارجی خود بیشتر به منظور مقابله با تهدید سومالی است که هم اکنون از طریق جبهه آزادی بخش ساحل جیبیوتی دست به اقدام نظامی –براندازی علیه جیبیوتی زده است . ضمنا به عرض می رساند که ملاقات علی عارف با معاون سرویس امنیت اسرائیل در پاریس بدون اطلاع سرویس فرانسه انجام پذیرفته است .
مراتب با توجه به طرح عملیاتی شنود پنهانی که قرار است بین فرانسه –ایران و هندوستان در منطقه اقیانوس هند و خلیج فارس اجرا شود و متضمن استقرار دستگاههای شنود و سودیابی در هندوستان –جیبیتوی و ایران میباشد از شرف عرض پیشگاه مبارک ذات اقدس شهریاری می گذرد تا در صورتی که استدعای نخست وزیر جیبیوتی مبنی بر بازدید از ایران مورد تصویب قرار گیرد در این مورد اقدام لازم معمول گردد. منوط به اراده سنیه ملوکانه است .
                                                    سازمان اطلاعات و امنیت کشور

اسناد موجود نشان می دهد که اسرائیلی ها از نفوذ و ارتباط ایران با جیبیوتی در مسیرپیرامونی  بهره برداری می کردند . بر این اساس مقامات رژیم صهیونیستی در شرایط مقتضی ، باارائه اخبار ، اطلاعات و حاصل تحقیقات و بررسیهای خود به مقامات ساواک از موقعیت ایران به نفع اسرائیل و مطامع صهیونیسم در منطقه استفاده می کردند .
ساواک نیز در این باره از هیچ خوش خدمتی به صهیونیستها کوتاهی و خودداری نمی کرد . در یکی از اسناد ، به گزارش ارسالی اسرائیلی ها درباره اوضاع داخلی و روابط خارجی جیبیوتی چنین آمده است :

مدیرکل اداره دو م
موضوع : جیبیوتی
بدین وسیله اصل و ترجمه گزارش دوستان زیتون (موساد) در ده صفحه درباره اوضاع داخلی جیبیوتی و روابط خارجی ان که از عرض تیمسار ریاست ساواک گذشته است و معظم له پی نوشت فرموده اند که یک نسخه به ادارا کل دوم و هفتم ارسال شود به پیوست ایفاد می گردد.
حوزه تیمسار ریاست ساواک – محیط


و اما گزارش بسیار قابل توجه و خواندنی سرویس اطلاعاتی رژیم صهیونیستی که درباره وضعیت داخلی و روابط خارجی جیبیوتی پس از استقلال این کشور تهیه شده است :
 
درباره : روابط خارجی جیبیوتی

1- منبعی اظهار نظر می نماید که فرانسه به خاطر فشار کشورهای عربی مخصوصا لیبی ، یمن جنوبی ، سوریه ، کویت و الجزیره مجبور شد جیبیوتی را رها نماید . مصر به خاطر ضعف سیاسی آشکارا با سیاست کشورهای افراطی عرب مخالفت نمی ورزد لذا جرات نمی کند تمایل باطنی خود را مبنی بر استقلال جیبیوتی اعلام دارد . عربستان سعودی سیاست روشنی را در این مورد اتخاذ ننموده است . تنها تماس بین نخست وزیر جیبیوتی و عربستان سعودی بازدید پنهانی فرستاده عربستان سعودی برای تقاضای پشتیبانی جیبیوتی از علی میراه یکی از افراد قبیله آفار بوده است که علیه اتیوپی مبارزه کردند . عربستان سعودی آماده خواهد بود که در ازای حمایت از علی میراه که مسلمان بوده و مورد پشتیبانی آن دولت است به جیبیوتی کمکهای مالی پیشنهاد نماید . نخست وزیر جیبیوتی این پیشنهاد را رد نمود زیرا نمی خواست که با اتیوپی ها مبارزه نماید .

2- در مورد اتیوپی ، منبع عقیده دارد که آنها میل ندارند به خاطر جیبیوتی با سومالی بجنگند آنها به خود اعتماد ندارند و درگیری آنها در اریتره مانع از آن می شود که در برابر سومالی سخت بایستند . منبع اطلاع داد که اتیوپی سر گرم تقویت ارتش خود می باشد . اتیوپی هنوز اعتقاد دارد که ایستگاه و خط آهن جیبیوتی اهمیت حیاتی در اقتصاد آن کشور دارد .

3- بنابر این عقیده نخست وزیر جیبیوتی طرفداران وی اتیوپی و ایالت متحده امریکا هستند . اتیوپی قول داده است که 3000 نفر از مردان جیبیوتی را آموزش دهد ولی این وعده به کندی پیشرفت می کند . در حال حاضر یک گروه 150 نفری را فقط به مدت 20 روز تحت تعلیم قرار داده اند . نامبرده ضمنا معتقد است که یک جیبیوتی مستقل به سود امریکا است . با این حال صرف نظر از چند تماس با اعضای سفارت امریکا ، وی با ایالات متحده تماسی نداشته است .

4- سومالی – منبع معتقد است که سومالی یایی ها احساس قدرت می کنند زیرا از پیشتیبانی کامل شورویها برخوردارند  . طبق اطلاع منبع در حال حاضر 50 نفر خارجی (روسی یا کوبایی) سرگرم تعلیم نیروهای چریکی در اردوگاهی در منطقه باراما زندگی می کنند و صبحها وارد اردوگاه شده پس از خاتمه دروس آنجا را ترک می نمایند و هیچ گونه با کارآموزان در خارج از محیط آموزشی ندارند .

5- منبع معتقد است که فرانسه در اثر فشار اعراب کاملا در سیاست خود در مورد جیبیوتی عقب نشینی کرده است . همانطور که می دانیم فرانسه برای کسب پشتیبانی اعراب در مورد حضور نیروهای نظامی فرانسه در جیبیوتی مستقل مبادرت به انجام یک سلسله مذاکرات با کشورهای عرب نموده . این مذاکرات نتیجه معکوس در بر داشت  و منجر به خروج فرانسه از جیبیوتی شد . عدم هماهنگی الجزیره و لیبی را با سومالی می توان یک ژست آشتی جویانه تلقی کرد .
    
  ادامه دارد...

نویسنده : محمد تقی تقی پور (کتاب استراتژی پیرامونی اسراییل)
دکترین فراپیرامونی موساد در آفریقا


| شناسه مطلب: 153407







فیلم

خبرگزاری بین المللی قدس


خبرگزاری بین المللی قدس

2017 Qods News Agency. All Rights Reserved

نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.