سازمان هسته ای اسرائیل (1)
|
||
|
در هر دو صورت از تغییر ساختمان ساختمان هسته ای ، انرژی حاصل می شود . ساختمان اتمی در این دو فرآیند نقش مهمی ندارد و از این رو نام انرژی هسته ای واقعیت را بهتر بیان می کند . البته در اینجا مقصود از انرژی هسته ای مفهومی کلی تر و عمومی تر است و شامل دانش و توانایی فنی هسته ای نیز می باشد .
الف) تاریخچه : توجه به مسائل انرژی هسته ای اسرائیل عملا از همان آغاز تشکیل در سازمان هسته ای اسرائیل در 15 اوت 1948 یعنی سه ماه پس از ایجاد اسرائیل آغاز شد . ریشه های اولیه این توجه در علاقه صهیونیستها به علوم طبیعی است که خیلی پیشتر از اینها وجود داشته است . در سالهای دهه 1920 دانشمندانی که از آلمان نازی گریختند با استقبال سازمانهای صهیونیستی و اولین مهاجران روبرو شدند . اینان هسته تشکیل دهنده " تختیون" و انستیتوی علوم وایزمن و سایر موسسه های علمی اسرائیل را بوجود آوردند . البته لازم است در اینجا اشاره شود که حاییم وایزمن ، اولین رئیس رژیم اسرائیل که از دانشمندان بزرگ شیمی آلی بود و تماسهای وسیعی با دانشمندان کشورهای استعماری داشت ، در جذب تعدادی از دانشمندان یهودی علوم هسته ای از اروپا و امریکا برای کار در اسرائیل ،نقش مهمی ایفا کرد . در سال 1949 بخشی برای پژوهش مواد تشعشعی در موسسه علوم وایزمن در "رحبوت" تاسیس شد . گفته می شد که این بخش در برگیرنده چهار آزمایشگاه فیزیک هسته ای تطبیقی ،طیف شناسی ، الکترون شناسی و زنگ مغناطیسی هسته ای است . این موسسه در سال 1949 به عملیات اکتشافی زمین شناسی گسترده ای در صحرای نقب دست زد تا میزان رسوبات فسفات و درجه تجمع اورانیوم در آنها را مشخص سازد . از همان ابتدا موضوع انرژی هسته ای به کمیسیون مطالعات و برنامه ریزی وابسته به وزارت جنگ واگذار شد . اسرائیل با ادعای این که انرژی هسته ای تنها امید کشورهای فاقد نفت برای تامین نیروی ارزان برق و رهایی از انحصارهای نفتی است . بر اهداف واقعی خود سر پوش می گذاشت . در سال1952 اسرائیل کمیسیونی برای انرژی هسته ای تشکیل داد که زیر نظر وزارت جنگ بود و ریاست آن را دکتر " دیوید بیرگمن " کاشف اورانیوم در صحرای نقب و یکی از نزدیکان وایزمن بر عهده گرفت . وظیفه اصلی این کمیسیون ، ارائه نظر مشورتی به نخست وزیر درباره "افقهای آینده کاربردهای انرژی هسته ای و تحولات آن" بود . این کمیسیون جهت یافتن راههایی برای تصفیه اورانیوم که در ذخائر فسفات نزدیک بحرالمیت فراوان بود ، تلاش می کرد و همچنین تولید آب سنگین با روشی جدید به عنوان خنگ کننده نوترونها به کار برده می شد . دانشمندان اسرائیلی در هر دو زمینه موفقیتهایی به دست آوردند . از یک سو دانشمند اسرائیلی " اسرائیل دوستروفسکی " موفق شد بدون استفاده از نیروی برق ، تحولی در تولید آب سنگین به وجود آورد . و از طرف دیگر شیمی دانان انستیتوی علوم وایزمن نوعی رسوبات فسفات کشف کردند که محتوی یک هزارم تا یک صدم اورانیوم بود . بدین گونه ملاحضه می شود که پژوهش علمی در جهت دست یافتن به دو ماده مهم در زمینه انرژی هسته ای یعنی اورانیوم و آب سنگین ، هدایت شد . اسرائیل اهمیت و کمیابی این دو ماده مهم را در بازار جهانی درک کرد لذا کوشید اکتشافات علمی دانشمند اسرائیلی ، دوستروفسکی را به منظور دسیابی به یک برنامه هسته ای پیشرفته با تکنیک و تجربه و تاسیسات لازم مبادله کند . فرانسه در اوائل دهه 1950 به آب سنگین و اورانیوم تصفیه شده از مواد خام کم عیار نیاز مبرمی داشت و اسرائیل نیز علاقه شدیدی به فراگیری تکنولوژی پیشرفته هسته ای پیدا کرد . بدین ترتیب در نیمه اول سال 1953 قرار داد" همکاری در زمینه اتم " میان فرانسه و اسرائیل به امضاء رسید که در پیشبرد برنامه هسته ای دو کشور به نحو چشمگیری موثر بود . خبر امضای این قرار داد بیش از یکسال بعد در جریان مصاحبه ای با پروفسور " ارنست دوید بیرگمن " رئیس کمیته انرژی هسته ای اسرائیل (19/10/1954) فاش شد . وی در این مصاحبه اعلام کرد : " با قرارداد امضا شده میان دو کشور ، فرانسه توانست امتیاز اختراع اسرائیلی ویژه آب سنگین را در مقابل آموزش دانشمندان و تکنیسین های اسرائیلی در تاسسات پیشرفته تر و پیچیده تر اتمی فرانسه و نیز بهرمند شدن آنها از تجارب دانشمندان فرانسوی در زمینه اتم خریداری کند ." این قرار داد به اسرائیل امکان داد که پروژه هسته ای اش از پیشرفتهای مهمی برخوردار شود . چه ، منافع استعماری فرانسه و گرایش میلیتاریستی صهیونیسم همسو شده و این امر به وضوح در جریان تجاوز نظامی سه جانبه اسرائیل ، فرانسه و انگلیس به مصر در سال 1965 و نیز متعهد شدن فرانسه به تاسیس رآکتور هسته ای اسرائیل در مستعمره "دیمونا" دیده شد . فرانسه که بی صبرانه در تلاش ورود به جرگه کشورهای هسته ای بود تصمیم گرفت برای دستیابی به پلوتونیوم که در ساخت بمب هسته ای به کار می رفت از اورانیوم طبیعی در رآکتورهای خود استفاده نماید . روش اسرائیل برای پالایش اورانیوم از مواد اولیه کم عیار و همچنین تولید آب سنگین ، برای فرانسه اهمیت حیاتیداشت. علاو ه بر آن انگیزه های سیاسی دیگری که در دهه 1950 بارشد یافتن انقلاب الجزایر فرانمسه را در انعقاد این موافقتنامه تشویق می کرد . توافق مربوط به این رآکتور از سال 1957 که عملیات ساختمانی آن آغاز شد ، تا پایان سال 1960 محرمانه باقی ماند و تنها در این تاریخ بود که وزارت خارجه فرانسه و سفارت اسرائیل در پاریس باصدور دو بیانیه ، گزارشهای جاسوسی پیرامون وجود یک قرار دادمشترک برای ساختن رآکتور هسته ای در اسرائیل را تایید کردند . بن گورین روز 21 دسامبر سالب 1960 در کنیست اسرائیل (پارلمان ) اعتراف کرد که : "یک رآکتور هسته ای با قدرت 24 مگاوات با کمک فرانسه در صحرای نقب در حال احداث است و این رآکتور « برای کاربردهای مسالمت آمیز » اختصاص خواهد یافت و راه اندازی آن در سال 1964 آغاز می شود و به وسیله آب سنگین خنک خواهد شد ." در سال 1961 گفته شد رئیس جمهور فرانسه به مسولان اسرائیل فهمانده بود که این کمک ، تنها به ساخت و راه اندازی نیروگاه محدود می شود . تاسیسات دیمونا به هیچ وجه در معرض نظارت و بازرسی بین المللی قرار نگرفت . کارکنان امریکایی گفتند که دیدار آنان برای تضمین عدم استفاده از نیروگاه جز برای هدفهای صلح جویانه ، کافی نیست. |
||
|
تعداد بازدید کننده:
|
||